Apenas a uns metros da casa en cuxa parede estivo incrustado outrora o Cristo da Tahona, na praza do mesmo nome, unha placa de cerámica recorda que alí, nunha vivenda contigua, naceu Xosé Fontenla Leal. O intelectual galeguista, tipógrafo de profesión, que desde a emigración en Cuba fixo posible, co seu esforzo, o nacemento da Real Academia Galega. E non só da Academia: tamén a composición do Himno Galego, ao que puxo música, para que puidesen cantarse os versos de Pondal, o mindoniense -gran amigo do ferrolán Fontenla- Pascual Veiga. A placa, colocada pola Sociedade Cultural Medulio -a que preside a poeta Elia Rico-, é obra dun dos máis grandes ceramistas de sempre, Francisco Pérez Porto. Un artista que, á súa vez, é fillo doutro dos poetas que lle deu Canido ás letras galegas, Xosé María Pérez Parallé. Porque Parallé, aínda que viviu a maior parte da súa vida en Fene, na súa casa do Penedo -onde escribiu case todos os seus libros-, era de Canido, que foi onde adquiriu unha das súas máis grandes paixóns: a da música. Concretamente, a de cantar coas rondallas, para as que compuxo numerosas letras que se seguen interpretando na Noite das Pebidas.

«Ou de cantar non se perdeu»

«Eu penso -comenta Antonio Rivas Pol- que ou de cantar non se perdeu nunca en Canido. Esa é unha dás tradicións que aínda consérvanse. E ata vai a máis, porque agora hai xente que está traballando para que se recupere como foi antes, como era sempre».

«Porque non é só cantar nas ocasións -engade o mestre-, senón cantar cando uns amigos se xuntan. Por exemplo, nas tabernas. Ese era un costume moi bonito que había en Canido, e que agora por fin vai volvendo, porque por sorte nunca desapareceu por completo».

As novas urbanizacións incrementaron o número dos habitantes do barrio. Pablo, que reside coa súa familia nun dos últimos edificios construídos en Canido, sinala que é posible que as edificacións máis modernas transformen a face do lugar, pero ao mesmo tempo subliña que a chegada de familias novas -e o desenvolvemento económico vinculado a ese proceso- trouxo consigo a presenza de servizos que non existían cando os habitantes eran moitos menos. «Agora tes alí case todo o que poidas necesitar», comenta.