Lei de pobretería

Lei de pobretería
LUÍS GARCÍA MONTERO 31/10/2009

Incomódame o nome de Lei de Estranxeiría. Resulta demasiado poético. O estranxeiro non deixou nunca de ser unha figura con dúas sombras. Chegar doutros lugares, ás veces con outra lingua e outra pel, serviu desde logo para levantar receos, para crear inquietude na rutina da identidade. Nada máis útil que unha presenza estraña para impor a identificación co propio sangue. O branco séntese máis branco ante a mirada do negro, o católico comprende con orgullo as vantaxes da súa tradición ante as oracións exóticas dos infieis.

Pero a estranxeiría tamén cumpriu o papel romántico de alimentar a imaxinación, de sentir a chamada íntima do afastado. Resulta comprensible que cidadáns pensativos se atopen incómodos coa súa propia realidade. Son estranxeiros na súa terra, xente que foxe das precariedades da soberbia patriótica. Non se trata dunha falta de amor, senón dun exceso. O verdadeiro amor non pode comulgar con rodas de muíño, nin aceptar o cinismo dos costumes, nin a cegueira doméstica. Cando non falan en nome dunha patria, os poetas adoitan vivir nunha particular lei de estranxeiría. As súas palabras só son a consecuencia da desesperada dignidade da condición humana.

Eu non son un marxinado, nin un perseguido, nin estou sufrindo as crueldades da inxustiza económica, pero me sinto cada vez máis estranxeiro na globalización capitalista do mundo. Paréceme innoble confundir a miña estranxeiría ideolóxica coa verdadeira explotación da xente. Necesito palabras claras, sen sombra romántica. A Lei que acaba de aprobar o Parlamento, cos votos do PSOE e da dereita nacionalista, non é unha lei de estranxeiría, senón unha lei sobre a inmigración.

Endurecer as normativas sobre inmigración é antipático nun país que ata fai poucos anos tivo que emigrar para fuxir da miseria. vimos moitos trens andaluces cheos de maletas de cartón e vidas rotas, en busca das fábricas alemás, francesas, vascas ou catalás. Fai poucos anos, case onte. Supoño que por iso resulta máis levadeiro pactar con cataláns e vascos unha lei de estranxeiría que unha lei de inmigración.

Pero o cambio de palabras non pode ocultar o cinismo das operacións. En 8 anos, endureceuse a lei 4 veces. A mesma lóxica afecta aos debates sobre as leis do menor. Endurecer as leis é a inercia típica das democracias que se degradan a si mesmas, cando pensan que os dereitos cívicos son incompatibles coa seguridade da orde establecida.

O rei deste cuarto endurecemento da lei de inmigración foi o cinismo. Primeiro, preséntase unha proposta moi dura, para poder aceptar emendas que endulcen a lei, aínda que a maioría refíranse a competencias autonómicas. Despois, alardéase de aparentes dereitos progresistas para ocultar unha ausencia de solidariedade real. Por exemplo, véndennos como unha medida progresista que as parellas de feito poidan aspirar á reagrupación familiar. Pero as parellas de feito só serven para ocultar que a reagrupación familiar queda limitada de forma tallante. Redúcese aos fillos menores de idade, ou aos pais maiores de 65 anos, e ao traballador inmigrante esíxenselle agora 5 anos de residencia, cando antes bastaba con 1.

Por moito que se queira endulzar a pílula, ampliar a 60 días o prazo de internamento dos inmigrantes é un atentado contra a xustiza e a dignidade humana. Un ser indocumentado non é un ser humano ilexítimo. Esta é unha lei contra os pobres. Unha Lei de Pobretería. Talvez os pobres do mundo sirvan para que os españois sintamos agora o orgullo de ser novos ricos. Síntome máis estranxeiro que nunca. O pragmatismo político paréceme aquí unha forma excesiva de complicidade coa inxustiza.