(22/07/2019)
redacción / a voz 21/07/2019
Volver a Galicia é o plan de futuro de boa parte dos máis de medio millón de galegos que actualmente residen no exterior. Polo menos, iso é o que pode deducirse do continuo incremento nas cifras de retornados á comunidade. Na última década foron máis de 40.000 os emigrantes galegos ou descendentes de galegos que optaron por regresar.
Pero ademais, os números crecen ano a ano. Segundo datos da Estatística de Migracións publicada polo INE, si no 2010 foron 3.085 os retornados en doce meses, no 2018 a cifra foi máis do dobre: 7.024 persoas emprenderon o camiño de volta a casa, un 7 % máis que o ano anterior -o 2017 deixou un saldo de 6.548 galegos regresando ao fogar-.
Lonxe do perfil tópico do emigrante que decide volver para pasar os seus últimos anos na súa terra, a maioría deses máis de 7.000 retornados rexistrados o ano pasado tiñan menos de 65 anos. En concreto, o 80 % estaban por baixo desa idade. É máis, case 3.800 -uns de cada dous- aínda non cumprira os 45. Perfís novos que resultan moi atractivos por unha comunidade como a galega, lastrada pola baixa natalidade e o envellecemento da súa poboación.
Entre quen retornan sen ter alcanzado a idade de xubilación, as oportunidades laborais son unha das grandes preocupacións. Emprender converteuse nunha das posibilidades para que o regreso saia adiante con éxito, polo que a Xunta de Galicia activou distintos incentivos para facilitar o autoemprego entre o colectivo. Entre esas medidas destacan as Axudas ao Retornado Emprendedor convocadas pola Secretaría Xeral de Emigración. Desde a súa posta en marcha no ano 2013, estas subvencións apoiaron máis de 125 proxectos empresariais. Entre os beneficiarios, o groso procedía de Venezuela (un 60,4 %), seguido dos galegos vindos desde o Reino Unido (13,2 %) e de Suíza (11 %). Os retornados desde Francia supuxeron un 5,5 %, o mesmo que os chegados desde Alemaña, mentres que quen volveron dos Países Baixos representaron o 4,4 %.
As axudas, que teñen unha contía de 5.000 euros por emprendedor, poden alcanzar un máximo de 8.000 euross segundo si o solicitante é muller ou o negocio instálase nun municipio rural. As cantidades recibidas deben destinarse a gastos de establecemento. A convocatoria deste ano -que se abriu a mediados de xuño e que permanecerá activa ata o próximo 30 de setembro- incorporou como novidade a posibilidade de financiar a retornados que se dean de alta como socios traballadores de sociedades mercantís, ademais dos que o fagan en sociedades laborais, cooperativas de traballo ou como autónomos.
Pouco antes de cumprir os trinta, o informático coruñés Diego Louzán aceptou a proposta da súa empresa, unha spin off da Universidade da Coruña, para trasladarse a traballar a Zúric. Irse unha tempada ao estranxeiro entraba nos seus plans e nos da súa parella desde facía tempo, así que non o dubidaron demasiado. «Ou plan orixinal, como ou de moitos galegos, era ir unha tempada e volver», conta.
Ao final, a tempada prolongouse case unha década. Nese tempo, Diego pasou a traballar para o conglomerado de empresas alemán Siemens, unha das maiores potencias europeas en fabricación industrial, e converteuse en pai dunha nena. Tamén mellorou o seu inglés e viuse obrigado a adquirir unha nova lingua, o alemán suízo que se fala no cantón zuriqués. Polo camiño tivo tempo de estrañar incluso o clima galego -«eu son de costa e ou clima tan de interior de Zúric, moi frío en inverno e caloroso en verán, custábame», explica- pero tamén de labrarse algúns contactos profesionais. «Non meu campo hai moitas máis oportunidades trasladar a unha cidade grande, non necesariamente para quedar, pero si ou tempo suficiente para facer bos contactos», argumenta. De feito, tras o seu paso polo país helvético asegura que recibe de xeito regular ofertas de traballo, tanto desde empresas galegas como desde o estranxeiro.
A ruptura da parella reactivou a idea de ambos de retornar a Galicia, para ter máis preto ás familias de ambos e afrontar con máis facilidade a custodia compartida da súa pequena. Así que a finais do 2017 tomaron o camiño de volta. Diego instalouse nunha casa que a súa familia ten en Oleiros, deuse de alta como autónomo e comezou a dar servizo a empresas estranxeiras a través dunha consultora e traballando desde o seu domicilio. Por medio da xestoría que lle asesora coñeceu as axudas da Xunta para retornados emprendedores. O diñeiro que lle concederon serviulle para montar unha oficina no seu domicilio, facendo do teletrabajo a forma en que actualmente se gaña a vida.
Case dous anos despois do seu regreso asegura que lle van «bastante ben» as cousas. «Hai bastante traballo, coido que mesmo podería coller a unha segunda persoa para me axudar. Non ou teño aínda definido pero é unha idea que me rolda», avanza. Para Diego, o retorno está a resultar doce. Non tivo grandes complicacións e agora pode participar nas celebracións familiares que se perdeu durante anos. Tamén goza doutros pequenos praceres que son a envexa dalgúns amigos galegos que deixou en Suíza: «Como todos vos días na casa dá miña nai!», di entusiasmado. Pero sabe que a clave é o éxito laboral: «Isto funciona porque podo estar aquí facendo un traballo que me gusta», remata.
O obxectivo da Estratexia Retorna 2020 da Xunta é facilitar o regreso de máis de 20.000 galegos ata o ano próximo. Aspira a que ao redor do 60 % (uns 12.000) teñan menos de 45 anos. A eles van dirixidos, ademais das axudas ao retornado emprendedor, outros tres programas.
Bolsas Excelencia Mocidade Exterior. Estas bolsas creadas no 2017 dan a oportunidade a titulados galegos de menos de 40 anos e que residan no estranxeiro para poder cursar estudos de máster nalgunha das tres universidades de Galicia. Ofrécense 150 axudas con contías entre 7.000 e 11.500 euros.
Axudas á Formación Profesional. A Xunta tamén ofrece cen bolsas dotadas con ata 10.000 euros para mozos emigrantes, nacidos en Galicia ou descendentes de galegos, e menores de 30 anos, que queiran cursar estudos de graos superiores de FP.
Apoio ante a falta de recursos. Os emigrantes retornados en situación de especial dificultade ou sen recursos económicos suficientes poden optar a axudas para facer fronte aos gastos extraordinarios derivados do seu regreso, especialmente as familias con menores a cargo.
OBXECTIVOS | INTEGRACIÓN | FERRAMENTAS | LEXISLACIÓN | ORGANISMOS | NOVAS | CONTACTO
(c) 2009 FEGAMP, Federación Galega de Municipios e Provincias :: Texto legal
inmigracion@fegamp.es
Desarrolo: AVA Soluciones Tecnológicas