«A das mulleres a Hispanoamérica é unha emigración bastante silenciada»

(06/06/2019)

«A das mulleres a Hispanoamérica é unha emigración bastante silenciada»

 

A institución pontevedresa programa hoxe e mañá unha serie de actividades polo Día Internacional dos Arquivos

 

RAMON LEIRO

 

A conmemoración este ano do Día Internacional dos Arquivos, efemérides que se celebra hoxe e mañá no Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra, pivotará ao redor da emigración. Deste xeito, a institución da capital celebrará senllas xornadas de portas abertas que se completarán con visitas guiadas (12 horas) na que se mostrarán unha serie de documentos que son fonte para o estudo da diáspora: «Basicamente, percorrerase o edificio de acceso ao público para acabar na sala dos masones onde se expoñen uns documentos que garda o Arquivo Histórico que se empregan para o estudo da emigración», destacou Carmen L. Corgo Solleiro, directora da institución situada en Paseo de Colón.

 

Deste xeito, exporanse desde listaxes de embarques ata relacións de casas indianas, pero tamén distinta documentación vinculada coa entrada e saída dos emigrantes cara a América. «Estamos a falar de que ser refire á primeira metade do século XX, polo que a emigración é cara Hispanoamérica», precisou respecto diso, á vez que apuntou que, así mesmo, mostraranse ao público escrituras notariais de compras de terreos por parte dos que popularmente se dicía que fixeron as Américas, parcelas onde, posteriormente, levantáronse edificacións, primordialmente escolas.

 

Outros dos documentos de interese histórico que se exhibirá son os rexistros de entrada e saída de barcos da comisaría do porto de Vigo, así como o relativo ao buque Santa Isabel. Este último é especialmente significativo, xa que pon de manifesto o uso que durante un período de tempo déuselle á illa de San Simón como lazareto. «Os que viñan de fóra, do estranxeiro, tiñan que pasar alí a corentena», unha función que tamén cumpriu a illa pontevedresa de Tambo.

 

Crise de Venezuela.

 

O que algúns destes papeis teñan un indubidable valor histórico non lles resta, curiosamente, nadiña de nada de actualidade. É o caso das listaxes de embarque, tendo en conta que «son fondos que nos están pedindo constantemente. Agora no caso dos venezolanos, porque poden recuperar a nacionalidade si xustifican que marcharon de aquí sendo españolas e coa crise que teñen no seu país hai moita xente que nos pide esa documentación», resaltou Carmen Corgo.

 

Conferencia e música

 

O venres, pola súa banda, ademais da xornada de portas abertas e a visita guiada, o Arquivo Histórico de Pontevedra acollerá unha conferencia (19 horas) a cargo de Pilar Cagiao Vila, profesora de Historia Contemporánea da Universidade de Santiago e «experta na emigración de mulleres cara a Hispanoamérica».

 

Uruguay como referencia

 

Neste punto, a directora do Arquivo Histórico Provincial de Pontevedra aludiu ao feito de que esta docente «traballou moito coas que marcharon a Uruguai , polo que vai falar delas, pero tendo en conta a documentación que foi atopando nos distintos Arquivos, non soamente no de Pontevedra». E é que Carmen Corgo ten claro que a das mulleres a Hispanoamérica «é unha emigración bastante silenciada». De feito, e é algo que se pode observar na exposición, «a muller nin sequera ten o seu propio pasaporte, ten o do marido. Foi unha emigración, loxicamente, por necesidades económicas porque, en moitos casos, para irse hipotecáronse e venderon terreos que reverteron na burguesía».

 

Jorgelina Piana e Antón Leiro

 

Este leit motiv tamén estará presente na velada musical que, ao termo da conferencia, porá broche aos actos programados. Así, a cantante Jorgelina Piana, acompañada á guitarra por Antón Leiro, «interpretará tangos e milongas, que son moi típicas de Hispanoamérica».

 

 

¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta