Galegos no estranxeiro denuncian a imposibilidade de votar para o 28A

(15/04/2019)

Galegos no estranxeiro denuncian a imposibilidade de votar para o 28A

Crece o malestar entre os mozos emigrados e preocupados polo futuro do país

 

Miguel Arroyo non puido votar desde Romanía porque ten o consulado a seis horas de viaxe

 

As do 28A son unhas eleccións tan atípicas como determinantes. Sábeno os residentes en España con dereito a voto, pero sábeno tamén os españois residentes no estranxeiro; entre eles, o medio millón de galegos na diáspora. A situación do país que deixaron temporalmente por cuestións laborais ou académicas preocúpalles especialmente aos mozos; na súa maioría, sobradamente preparados e interesados nuns comicios nos que a división do voto, a crispación, a radicalidad e o alto número de indecisos failles pensar que acudir ás urnas sexa, máis que nunca, determinante. E teñen dereito a facelo, pero moi poucos poden exercer ese dereito pola complexidade dun sistema, o do voto rogado, que está a converter en residual o sufraxio da diáspora, que baixou dun 35 % do censo exterior galego no 2008 a un 3,5 % no 2016. O Goberno comprometeuse a mellorar o sistema electoral, pero o adianto dos comicios xerais deixou as cousas como estaban, tal e como denuncia o colectivo de emigrantes Marea Granate e como o fan os propios afectados, un día si e outro tamén.

 

Álvaro Sande Rabuñal, por exemplo. Compostelán emigrado en Londres desde hai ano e medio, estaba decidido a votar, pero as peripecias sufridas no seu empeño fixéronlle desistir. Primeiro intentouno na embaixada londiniense, pero como viu que nos ocos libres da xornada laboral era imposible facer o trámite, optou por desprazarse ao consulado nun día libre. Alí atopouse cunha enorme cola de españois no seu mesma situación. «Unha hora ao frío fose do edificio, e unha vez dentro, infórmanche de que non che fan fotocopias da documentación, e que tamén fan falta fotos tipo carné si queres inscribirche para non volver pasar polo mesmo trámite para as europeas». Tras buscar unha copistería e un fotomatón, cubrir os papeis, ir a correos e investir catro horas e 19 libras, respondéronlle, desde España: «Que hai un fallo de forma nun dos papeis da miña solicitude e que se me denega o voto, sen prazo para reclamar». Ao novo, que traballa nunha empresa de comunicación e fai dobrete en Zara , só lle queda un consolo: «Creo que poderei votar nas europeas, que teñen máis importancia da que lle adoitamos dar».

 

Esa mesma preocupación polo futuro político do seu país tena, desde Edimburgo, María Vara. «Non me chegou a solicitude de voto, así que chamei ao consulado e dixéronme que estaba rexistrada nunha dirección rarísima. Resultou ser a da inmobiliaria que nos alugou o piso». De momento, segue sen recibir a documentación. «Espero que me chegue a tempo porque co que está a pasar en España non está a cousa como para non votar», di.

 

Miguel Arroyo Saco, tras graduarse en Historia en Santiago, foise a Romanía para realizar un voluntariado da Unión Europea. Reside en Sighisoara, pero o consulado español está noutra cidade, a 60 quilómetros. «As comunicacións son tan malas que tardaría seis horas en chegar. Hai que pedilo de forma presencial e volver ao lugar onde resides, e despois eles mándanche a documentación que ti tes que enviar a España dentro dun prazo. Francamente, pensei que non compensábame. Igual noutro país... Aquí era inviable, moi lonxe e moi caro. Paréceme mal que non dean sequera a opción de facelo de xeito dixital, hai países como Estonia nos que podes votar todo desde a túa casa».

 

Quen xa non tivo opción foi Jesús Julio González Gerpe, que vive en Alemaña . Enviáronlle a documentación o 29 de marzo e recibiuna o 5 de abril. A dirección era correcta e o sobre chegou sen incidentes. Pero claro, o prazo para rogar o voto finalizaba o 30 de marzo, así que «xa non abrín ou contido, sería inútil ou esforzo», di este galego que se queixa do esquecemento ao que somete aos emigrantes unha Administración «que non administra».

 

¿E nas municipais?

Luis Bello , que leva anos vivindo en Estados Unidos, puido votar sempre a través do consulado de Miami, «pero investindo tempo, ganas e diñeiro» aínda que sempre lle devolven o importe. «Incluso cando votei en branco fixen ese esforzo», subliña. Moléstalle, iso si, non poder facelo nas municipais. «Son de Noia , teño alí á miña familia e se cadra algún día volvo. Dóeme non poder facelo».

 

Os trámites para as xerais se solapan coas inscricións para as europeas

 

O voto rogado, instaurado no ano 2008 para evitar o descontrol no escrutinio do exterior, é de tal complexidade que a maioría dos emigrantes desisten confundidos pola burocracia, pola falta de tempo, pola escasa información ou pola escaseza de medios para atendelos nas embaixadas. E si os trámites son xa de seu engorrosos, tanto para os que oficialmente residen no exterior (CERA), como para os que están de xeito temporal (ERTA), nesta ocasión todo se complica porque os das xerais se solapan cos das europeas, ás que hai que engadir os das municipais só para os residentes temporais, porque os permanentes non teñen dereito.

 

Así, o sábado 16 finaliza o prazo para o envío das papeletas que logo os interesados deberán remitir ás oficinas censales de España co seu voto. Pero á vez, deberán estar pendentes da inscrición e o censo para as europeas, cuxo prazo finaliza un día antes, o venres 15. O voto por correo para o 28A finaliza o día 23 para os CERA, pero alárgase un día máis para os ERTA. Os CERA poderán, ademais, votar en urna nas embaixadas entre o 24 e o 28 de abril. Para as municipais e autonómicas, o prazo para votar por correo finaliza o 21 de maio para os CERA e un día despois para os ERTA. E en urna, os CERA poderán votar do 22 ao 24 de maio.

 

Así, non é de estrañar que só 13.663 galegos emigrados votasen no 2012. No 2008 fixérono 175.000.

 

 

¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta