Se os ataques a fieis xiítas nas súas mesquitas ou romarías eran frecuentes nas últimas dúas décadas nos países de Asia (Afganistán e Paquistán, principalmente), máis tarde estendéronse a Iraq e agora chegaron ao mesmo Exipto, onde o pasado 25 de xuño un grupo de xiítas foi linchado por unha multitude ante a pasividade da policía.
A unidade da «umma» ou nación islámica xa é pouco máis que un slogan, cuns medios de comunicación que subliñan as discrepancias entre a maioría sunnita e unha minoría xiíta (algo máis do 10%) concentrada entre Líbano e Paquistán pero que empeza a cultivar adeptos, case clandestinamente, nalgúns países árabes.
Con todo, o Ramadán supuxo sempre para os musulmáns unha suspensión transitoria dos conflitos, dado que non só é un mes de privacións físicas, senón ademais, e sobre todo, un mes de piedade e recollemento no que mesmo a mentira, a maledicencia e o perjurio están prohibidos.
É dabondo coñecido que o Ramadán supón a abstinencia de comida, bebida, tabaco e sexo entre o alba e o ocaso: «Observade un xaxún rigoroso ata a caída da noite» -di o Corán aos fieis-. E durante a noite «comede e bebede ata que ao alba poida distinguirse un fío branco dun negro».
Como o mundo islámico se atopa na súa maioría no hemisferio norte, este ano será un dos máis difíciles, por coincidir o Ramadán cos «picos» de calor estival e coas noites máis curtas, o que vai supor un xaxún de máis de 16 horas diarias. Nun mundo que vive un palpable retorno á relixión e ás prácticas de culto, o xaxún é un precepto que se segue a machada, e aqueles musulmáns que non respectan a abstinencia son sinxelamente invisibles: se comen ou beben ou fuman, fano ás agachadas, a propósito de que un veciño os pode denunciar e as leis perseguilos.
Por iso, ao pórse o sol, as rúas das cidades baléiranse literalmente; a esa hora, as familias séntanse ao redor dun prato de sopa fumarenta, racións de dátiles e multitude de doces, e quen a esa hora transite polas rúas desertas só poderá escoitar o son da alegre culler contra o tazón acompañado dalgún «alhamdulilah» (grazas a deus).
Pero máis aló da abstinencia, Ramadán é ante todo un mes de espiritualidade, un período no que hai que pensar nos pobres, dar máis esmolas, acudir con maior frecuencia á mesquita (con rezos particulares ata moi entrada a noite) e absterse de todo malo pensamento.
En definitiva, un mes no que hai que ser mellores crentes e achegarse a Deus: para algúns, ayunar é pórse no lugar dos famentos; para outros, demostrar que a alma pode dominar ao corpo, pero en ambos os casos trátase de dobregar as necesidades e debilidades humanas. Foi en Ramadán (na chamada «Noite do destino») cando o profeta Mahoma recibiu as primeiras revelacións divinas co que logo sería o texto do Corán, o que explica o carácter sacro do mes. É crenza xeneralizada que as portas do Paraíso están abertas durante o mes de Ramadán , e que nese tempo o diaño está esposado polos anxos para que non poida incitar ao pecado.
