Isabel Rochat «Que os galegos non veñan a Xenebra»

(18/06/2013)

«Que os galegos non veñan a Xenebra»

Unha das sete integrantes do Goberno cantonal di que o paro é moi elevado (5,5 %), as posibilidades escasas, e recomenda outras opcións aos galegos, aos que aprecia

Escrito por:

santiago garrido

La Voz en Suíza  18 de xuño de 2013 

 

 

Isabel Rochat, nunha praza próxima ao Parlamento de Xenebra. s. g.

 

Unha das primeiras frases que Isabel Rochat (Delémont-Xura, 1954) aprendeu de pequena foi: «Dáme un besito, papá». E non porque algún dos seus proxenitores fose hispano (o nome débello á súa nai, inglesa, e insiste en que é tan usual en Inglaterra como Elizabeth), senón porque a súa aia era galega. «Chamábase Montserrat», recorda. Antes de que o seu pai chegase de traballar, a súa coidadora a aleccionaba no que debía dicirlle. Aínda hoxe a recorda con cariño, aínda que lle perdeu a pista.

Montserrat foi, xa que logo, unha das primeiras emigrantes galegas en Suíza, aquela fornada pioneira que chegou a finais dos 50 e principios dos 60, da que aínda quedan algúns representantes. E foi o seu primeiro contacto cunha realidade que nestas décadas tivo altos e baixos, e que de novo repunta case como nos oitenta.

Á entrevista, celebrada un domingo pola noite nunha céntrica praza da cidade vella xenebrina, Rochat acode tras unha reunión extraordinaria do seu grupo, nun día e a unha hora insólita para os políticos helvéticos, e coa lección preparada.

-¿Que coñece sobre a emigración galega?

-É a segunda poboación inmigrante máis estable que Suíza coñeceu, tras a italiana. Máis estable, no sentido da que máis tempo permanece. O cantón de Xenebra é o que ten máis galegos, e séguenlle os de Vaud, Berna e Zúric. Os galegos representan o 5 % da poboación inmigrante.

-¿E que opina sobre ela?

-Os emigrantes galegos son os máis recoñecidos, que chegaron a cotas moi altas, por exemplo cunha presidenta do Parlamento cantonal [en referencia á socialista Dolores Cruz Cousillas, de Corme, compañeira de escano]. E están moi integrados. Os que viven nos barrios con máis dificultades actúan como un factor positivo, de equilibrio. Alí onde hai galegos, o barrio vai ben.

-¿Oíu falar do repunte migratorio?

-Si, en xaneiro o cónsul español xa me dixo que estaban a vir. Pero é un risco, o do soño que rompe, que veñan pensando nunha situación e se atopen con outra. Non é como antes, non é fácil chegar e traballar. Algúns o conseguen, pero non é fácil. E chega a decepción. Non hai apartamentos, e os que hai son carísimos. E o paro é elevado, un 5,5 %.

-Un paro escaso.

-Non, xa sei que non parece moito comparado co que hai en España, pero para nós é alto. A media nacional está sobre o 3 %, e xa foi menor. Por iso, a mensaxe que lle envío aos galegos é que non veñan a Xenebra, porque o desemprego é alto. Que proben noutros cantóns con menos paro. E, por certo, tamén hai suízos que necesitan axudas para vivir.

-O Goberno Federal activou hai uns días a cláusula de salvagarda para limitar os permisos de traballo. ¿Parécelle unha medida correcta?

-Paréceme que non cambiará nada. Ponse para dar seguridade aos suízos. Europa protestou, e había dúas opcións: ou darlles o gusto aos seus Gobernos e non aplicala, polos tratados de libre circulación, ou facelo e darlles tranquilidade aos suízos. Máis ou menos, imos adoptar esa medida sabendo que non será efectiva. Porque ademais funcionará só ata o 2014. Na miña opinión, efecto cero.

-¿E se no 2014 o Goberno ve que a inmigración segue en aumento e decide impor medidas restritivas máis severas? ¿Non pode xerar malestar en amplas capas da poboación ese repunte?

-Insisto en que os acordos de libre circulación existen e hai que cumprilos. Pero hai un factor que é importante, e é que moitos dos mozos que chegan están moi ben preparados e compiten cos de aquí que non teñen esa preparación. E creo que isto si vai ser un problema, o risco de que os mozos aumenten a súa xenofobia no caso de que se produzan eses supostos. Doutra banda, o Goberno está a tomar medidas para vixiar as contratacións, intensificar o control, e que se cumpra a lei.