Enxeñeiros e doutores empezan a nutrir a emigración a Alemaña

(30/01/2012)

Enxeñeiros e doutores empezan a nutrir a emigración a Alemaña

En estudos de arquitectura, en aceleradores de partículas de empresas estatais ou en industrias como BMW xa se nota a presenza de profesionais galegos

Autor:

maría cedrón

Localidade:

berlÍn

Data

Son novos e sobradamente preparados. Pero en lugar de xogar en casa, optaron por aproveitar a mobilidade laboral que lles ofrece Europa. Son os representantes da nova emigración galega que reclama Alemaña. Enxeñeiros, doutores en física, economistas, profesores e arquitectos que roldan a trintena. A diferenza do que ocorreu durante o gran éxodo dos anos sesenta, cando o que importaba era traballar arreo por un soldo mínimo, os compoñentes desta nova emigración non só se foron para escapar do paro porque aquí en Galicia a taxa de desempregados avanza a pasos axigantados e chega xa a un 18,3%. Tamén polo afán de mellorar e desenvolverse nos seus respectivos campos. E algúns atoparon emprego en BMW, en centros de investigación do Goberno alemán ou en empresas punteiras que operan na bolsa.

Nesa aventura atoparon proles e contras. Nun lado da balanza está o recoñecemento laboral que non atopan en Galicia ou España. Os enxeñeiros que empezan alí poden obter un salario medio bruto que varía entre uns 45.000 e 55.000 euros ao ano. Alemaña pode servirlles tamén de trampolín para volver. E é que, como comenta un dos consultados, hai enxeñeiros aos que lles chegaron a través de Linkedín ofertas para regresar, cando en España a taxa de paro no conxunto do sector é do 10 %.

No outro está o competitivo mercado alemán, o idioma, o estrés, a marcha dun 43 % do soldo en impostos, un nivel de vida máis alto que en Galicia (exceptuando Berlín) e, no caso dos menos formados, a pantasma dos minitrabajos, unha fórmula que está agora a debate en España.

A traballadores como eles foi aos que, en xaneiro do 2010, Angela Merkel invitou a mudarse para cubrir postos cualificados nos campos da enxeñería ou o medicamento. Ese país xera cada ano uns 50.000 enxeñeiros. Non chegan. Fáltanlle 12.000 máis. Todo responde desde logo a un medido cálculo. Alemaña, cunha taxa de natalidade do 8,3 por cada mil habitantes, carecerá no 2025 de traballadores para postos cualificados en boa parte das empresas do Estado. Iso sería un duro golpe no motor que move as turbinas da economía xermana, a industria.

Aquel chamamento podería acelerar un proceso que aínda non recollen con exactitude as estatísticas. A chegada concentraríase, sobre todo, na contorna de cidades con maior industria como Múnic ou Stuttgart.

Na Embaixada de España en Berlín aseguran que o novo éxodo de traballadores cualificados resulta ser un fenómeno incipiente. Desde decembro do 2010 ao mesmo mes do 2011, o número de españois rexistrados aumentou nunhas 4.000 persoas. ¿Cantos galegos hai entre eles? Os datos do Censo de Españois Residentes no Exterior indican que desde que Merkel fixo aquel anuncio ata agora hai 92 galegos máis, pero o dato hai que collelo con pinzas. Habería que ver cantos retornaron ou cantos inscribíronse nada máis chegar. Ademais, o desembarco comezou hai uns anos. Moitas veces da man dun Erasmus.

Soldos medios netos duns 2.400 euros, pero alugueres altos
O nivel de vida (Berlín é outro caso) é moi superior ao de Galicia (un aluguer nun piso compartido pode ser duns 500 euros, como en Madrid). Un enxeñeiro que acaba de chegar gana desde 45.000 a 55.000 euros brutos anuais, pero paga máis impostos que en España (uns 500 en seguridade social). O salario neto pode ser de 28.000 euros, unha cantidade que en España estaría en 24.000. O caso é que en Alemaña hai oportunidade de mellorar.

enxeñeiro «En Múnic atopas emprego no que queiras»

Por que un enxeñeiro, cuxa formación custa en España ás arcas públicas ao redor de 50.000 euros, fai as maletas para irse a Alemaña. Cada un ten as súas razóns e a súa historia. A de Víctor Touza, un mozo de Pontevedra que terminou Enxeñería Industrial en Vigo en xuño do 2004, ten que ver con dous dos seus grandes amores, a música clásica e a ópera, con aprender o alemán e co feito de realizar o proxecto fin de carreira no 2003 na cidade austríaca de Graz. «Nada máis acabar a carreira regresei alí para buscar traballo e ao final estiven seis anos. Esta foi unha época da miña vida da que gardo un grato recordo. Agora estou en Múnic, a uns 420 quilómetros de Graz, pero isto non impide que cada dous meses vaia por alí para ver aos meus amigos», recorda.

A razón de mudarse a Alemaña non foi outra que a crise, que afectou a Austria. Por medio dun amigo de Santander que coñeceu durante a tempada que estivo en Graz chamárono para para facer unha entrevista para un posto nun empresa de Múnic. «Falou co seu xefe e déronma, saíu ben e contratáronme», explica. En Alemaña a entrevista é un dos pasos que máis se valoran á hora de acceder a un posto de traballo. Agora, logo de pasar esa proba, traballa nunha compañía de enxeñería que opera con BMW.


Maiores oportunidades

Desde que terminou, nunca traballou en Galicia, pero parece que non lle pesa. Todo o que viviu en Austria, primeiro, e agora en Alemaña, é unha historia «tremendamente enriquecedora. A xente é amable e ao comprobar que es boa persoa, entón poden chegar a darche moito. Particularmente teño que dicir que dous bos amigos austríacos fixeron case o imposible para que me queda en Graz. Iso é algo que aprecio enormemente», engade.

Agora atópase en Múnic e tampouco está mal. «Múnic é unha cidade moi interesante, onde hai moitas oportunidades. Quizais un pouco estresante porque se traballa moitísimo, pero aquí un traballa do que queira. Hai empresas de moitísimos sectores diferentes». Aí está a gran barreira que separa a España e ao Estado xermano, a cantidade de empresas que hai e os postos que ofertan.

arquitectos «Queriamos ver outra cousa, aprender»

Nun lateral dun dos edificios que forman o barrio de Kreuzberg, en Berlín, hai un n> de Blu, un pintor urbano de Bolonia. Cerca, moi preto, vive Susana Villares. É arquitecta, de Santiago. Chegou á capital alemá no 2007 para unha estancia de seis meses e quedou. Un ano despois, por casualidade, atopou na mesma capital a Daniel Harth. Ambos estudaran xuntos na Escola de Arquitectura da Coruña e, aínda que Daniel non é galego, viviu durante once anos na cidade. Agora, reencontrados en Berlín, charlan sobre as oportunidades que dá Alemaña.
Porque, como apuntan, están aí porque queren, non porque lles obrigou o novo contexto económico. De todos os xeitos, recoñecen que aquí a vivenda é aínda relativamente barata e o nivel de vida aceptable (a media dos soldos en Berlín rolda os 1.300 euros incluíndo a traballadores e parados). Canto pode gañar un arquitecto? É moi difícil facer medias, depende dos anos de experiencia, o nivel de alemán, o tipo de traballo...

Por que se foron? «Queriamos ver outra cousa, aprender. E por agora non temos pensado regresar», explica Susana.

Primeiro estivo nun pequeno estudo colaborando como bolseira e estudando o alemán. Agora está noutro un pouco máis grande, con outras trinta persoas, e traballa en proxectos de execución de obra pública e grandes obras. E é que Berlín é aínda unha urbe en despegamento. Ademais, para un arquitecto esta é unha cidade moi interesante. A Susana gústalle por «o urbanismo e a cantidade de espazos verdes ou solares baleiros como o do n> de Blu». Aínda que, como apunta, isto último veremos canto dura porque hai unha franxa de terreo a ambos os dous lados do Spree que depende dun proxecto de investimento inmobiliario que está bastante discutido.

Ademais, «agora tampouco é o mellor momento para volver a España. viñemos no momento adecuado», comenta.



doutora en física «Os recortes que fixo España aquí xa se fixeron»

Fai xa doce anos que Teresa Núñez, unha doutora en física de Santiago, traballa nun dos tres aceleradores de partículas que a empresa pública Desy ten en Hamburgo. Aí foi onde se descubriu que baixo uns lenzos de Van Gogh había outros cadros.
Chegou cunha bolsa de dous anos e acabou quedándose. «Vin porque quixen e estou aquí porque quero. Tiven a oportunidade de ir a París e ata a Santiago, pero me gusta isto. Aquí valoran moito que sexas doutor», di. Para explicar o que di recorda un día no que foi a facerse o carné do seguro médico. «Chamáronme e dixeron que cometeran un erro. Revisei os papeis e vin que estaban ben. O que ocorría é que se lles pasou pór que era doutora. Non pasa en Galicia», di.

bróker «Tiña clase de alemán en horario laboral»

Tres meses. Ese era o tempo que, a finais do XIX, tardaban os barcos que partían de Indonesia cargados de estaño en tocar peirao no Reino Unido. Os prezos calculábanse entón a tres meses vista e esa é a razón de por que o mercado de futuros de metais calcúlase na Bolsa de Londres con tres meses de antelación. Ese é o sector, o dos metais, no que traballa Ramón Martul. A súa empresa IFCM Metals, con sede en Hamburgo, está dedicada a intermediar en cómpraa-venda de metais para empresas que os utilizan nos seus procesos produtivos.

Aí chegou no 2008. «O primeiro día de traballo foi o 7 de xaneiro», explica este bróker de materias primas da Coruña que rolda a trintena. Recórdao ao mesmo tempo que presenta aos seus compañeiros. Todos rodeados de pantallas nas que pode lerse o valor do euro e o dólar en tempo real, a volátil cotización dos metais, as noticias que chegan do sector e que, dunha plumada, poden facer variar os prezos... «O habitual é que soen moito máis os teléfonos, pero nesta época hai menos actividade», explica.

Vivir no estranxeiro non lle resultou algo novo. Estudou a carreira en Estados Unidos, se graduó no Reino Unido e regresou á Coruña para facer un posgrao na Escola de Finanzas, onde agora dá clase unha vez ao ano.

«Antes traballaba en Madrid nunha empresa pequena, coñecín a Simón, un dos dous socios fundadores, e contratáronme», explica á vez que mostra como é o día a día en IFCM Metals. Aí está contento. Para traballar usa o inglés e o alemán, pero o español tamén lle valeu para captar unha decena de empresas novas. Ao chegar, tivo un un profesor particular para estudar o alemán.

«Tiña clase cinco días á semana durante catro horas por xornada. Todo en horario laboral e, claro, co compromiso de que tiña que quedarme», relata. E por que viño. Porque tiña ganas de progresar na súa carreira e Alemaña dáballe iso. Ademais, a súa noiva e agora a súa muller, é de Hamburgo. Está contento porque os alemáns valórano moito no traballo.

Agora é a subjefa do grupo de control dos experimentos de Hasylab e destaca o ben valorados que están aí os españois. «Temos moita maior capacidade de traballo e non nos queixamos. Os alemáns son máis cuadriculados», matiza. Como funcionaria comenta os recortes que aplicaron en España. «Aquí fóronos facendo durante os últimos doce anos. A contagotas. aumentaron a idade para xubilarse, quitaron xa a paga de verán, aumentado a xornada laboral...».