O fluxo de inmigrantes estranxeiros a Galicia se reduce á metade dende o inicio da crise

(09/12/2010)

O paro, as trabas á reagrupación e a maior vixilancia das fronteiras son cáusalas
 
M. VÁZQUEZ - SANTIAGO

FARO DE VIGO

Do efecto chamada ao medo á crise. O paro e as noticias sobre a situación económica en España levan meses actuando como freo para a inmigración en Galicia, unha comunidade onde os fluxos migratorios están moi vinculados a aqueles países que no seu día acolleron a miles de emigrantes galegos.

Nos dous últimos anos, con todo, a entrada de inmigrantes procedentes de fóra de España caeu drasticamente até situarse aos niveis de 2003. O ano pasado, de feito, chegaron a Galicia 11.903 estranxeiros, un 42,2% menos que os que o fixeron ao longo de 2007.

Os sindicatos teñen claro que o principal responsable desta caída é a crise. ?Galicia segue sendo igual de atractiva para a inmigración que fai catro anos pero a situación económica está a afectar moito?, explica María José Otero, responsable do Centro de Información a Traballadores Estranxeiros (CITE) de CCOO na Coruña.

O mesmo opina Anxo Igrexas, secretario de Organización de CIG en Vigo e especialista en inmigración, que explica que ?as posibilidades laborais? en Galicia son agora ?moi limitadas? e esa información ?chega e transmítese? a través dos propios inmigrantes aos principais países dos que se nutre a inmigración galega.
Con todo, tamén houbo outros factores, algúns ligados indirectamente á propia situación económica, que explican por que a entrada de cidadáns desde fóra das fronteiras españolas reduciuse practicamente á metade entre 2007 e 2009.

María José Otero cita fundamentalmente dúas: o peche virtual das ofertas de traballo dirixidas a traballadores doutros países e as novas ?trabas legais? á reagrupación familiar.
A sindicalista asegura que ao CITE da Coruña acoden cada vez máis inmigrantes queixándose de que o Goberno lles denega as súas peticións para traer a algún familiar, sobre todo por non alcanzar os requisitos económicos mínimos. En canto ás ofertas de emprego para inmigrantes, tanto o continxente anual de traballadores estranxeiros como o catálogo trimestral de postos de difícil cobertura están case pechados desde que empezou a crise.
A maiores, as peticións de arraigamento inmigrantes que levando tres ou máis anos no país legalizan a súa situación grazas a un contrato laboral? son cada vez menos ante as dificultades para atopar traballo, unha situación que se nota máis en Galicia que no resto do país xa que, segundo Otero, ?coa crise xeneralizouse a venda de ofertas de emprego a inmigrantes, que compran os seus contratos en Madrid ou Valencia e logo volven aquí?.
A nova directiva comunitaria de control de fronteiras aprobada en 2008 tamén estreitou o cerco á inmigración ilegal, que aínda que en Galicia ten menos peso, segundo Otero, caeu drasticamente.

Os retornos

Ao descenso do fluxo de inmigrantes hai que sumar tamén a retardación dos retornos, un fenómeno que xa se notaba antes da crise e que pode obedecer tamén a factores xeracionais e á estabilidade que viven os principais países de acollida da diáspora. Nos dous últimos anos a cifra de retornados pasou de 5.789 a só 3.232, a máis baixa da década.

A consecuencia máis visible deste descenso da poboación vinda de fóra é que, tras anos de continuos incrementos, por primeira vez a cifra de estranxeiros afincados en Galicia empezou a caer. Segundo o avance do padrón municipal do INE, a 1 de xaneiro de 2010 vivían na comunidade 109.222 cidadáns non españois, 2.585 menos que hai un ano.

A pesar de todo, o diferencial entre os que chegan a Galicia e os que a abandonan (xa sexan españois ou estranxeiros) segue sendo positivo. A razón, segundo explica María José, hai que buscala no fluxo continuo de inmigración procedente de Europa e en particular dos países do leste, que a pesar da crise non se deixaron de mover por toda a UE. Pero tamén se debe á volta daqueles emigrantes que tras quedar sen traballo en comunidades como Canarias ou Madrid, regresan para apoiarse na economía familiar e poder saír adiante.

E mentres uns chegan coas maletas, outros regresan aos seus países. En 2009 cambiáronse de domicilio 91.751 persoas residentes en Galicia. Deste amplo colectivo, a maioría (71.541) eran galegos que cambiaron de cidade ou comunidade. Pero o dato máis rechamante é o dos 6.291 estranxeiros que deixaron Galicia o ano pasado para volver aos seus países, unha cifra que duplica as saídas rexistradas en 2007 e reflicte, ademais, que das 9.400 persoas que se marcharon fóra de España, o 67% eran inmigrantes asentados en Galicia antes da crise.