75 colectivos piden a extensión da cidadanía europea aos inmigrantes

(05/07/2010)

75 colectivos piden a extensión da cidadanía europea aos inmigrantes
Escrito por Félix *
04-07-2010
Rexeitan as limitacións dos convenios bilaterais de reciprocidade, que permitirán votar a 650.000 extracomunitarios nas municipais de 2011


Un total de 75 colectivos sociais europeos reclamaron, a través dun escrito enviado ao presidente do Goberno español, José Luís Rodríguez Zapatero, na súa calidade de presidente de quenda da UE, a extensión da cidadanía europea aos residentes extracomunitarios, co fin de que poidan participar nas eleccións municipais de maio de 2011. A medida xeneralizaría o dereito ao voto entre todos os inmigrantes extracomunitarios e superaría as limitacións do sistema elixido polo Goberno español para ir estendendo este dereito: o establecemento de convenios bilaterais de reciprocidade cos países que se aveñan a elo.
O número de latinoamericanos con cartón de residencia descende por primeira vez en 6.647 persoas

Máis de 70 colectivos sociais europeos subscribiron unha carta remitida ao presidente de quenda da Unión Europea, José Luís Rodríguez Zapatero, na que se reclama o dereito de sufraxio activo e pasivo nas eleccións municipais e europeas a todos os residentes na Unión Europea (UE), independentemente da súa nacionalidade.Entre as entidades que subscribiron a carta figuran a Federación de Asociacións SOS Racismo do Estado Español, de España; a Association pour une citoyenneté européene de résidence (ACER), de Francia; o Coordinamento Italiano per il Diritto degli Stranieri a Vivere in Famiglia, de Italia; a Internationale Liga für Menschenrechte, de Alemaña; o Greek Forum of Migrants, de Grecia; e a Association Européenne pour a Défense deas Droits de l´Homme, de Bélxica.
A iniciativa partiu da Asociación Prol Dereitos Humanos de Andalucía (APDHA), que, coincidindo coa presidencia de quenda española da UE, lanzou a campaña "Por unha cidadanía plena" para promover os dereitos políticos das persoas estranxeiras non comunitarias e, como consecuencia, avanzar nunha construción máis democrática da Unión.
Con esta modificación todas as persoas con residencia nun país da Unión poderían participar nas eleccións europeas e municipais, e iso suporía un primeiro paso cara a unha cidadanía europea democrática e inclusiva.
A remisión da carta a Rodríguez Zapatero perseguía que trasladase a iniciativa ao último Consello Europeo que celebrado durante a presidencia española, que tivo lugar o 17 e 18 de xuño en Bruxelas. A iniciativa, con todo, non foi posta sobre a mesa, o que era previsible tendo en conta que, máis aló da vontade das autoridades comunitarias de considerar ou non esta petición, a axenda do encontro estaba pechada desde facía tempo.


Unha campaña similar xa fora levada a cabo no ano 2008 en Francia sendo presidente de quenda da UE Nicolas Sarcozy. Tampouco entón a Unión Europea non se deu por decatada.
Carlos Arce, un dos coordinadores da área de Inmigración da APDHA e responsable da campaña actualmente en vigor, subliña a contradición de que a partir do Tratado de Maastricht se  permita a todos os cidadáns da UE votar e ser votado nas eleccións municipais e europeas en calquera país da Unión e non aos inmigrantes extracomunitarios, que viven, traballan e pagan os seus impostos na Europa comunitaria igual que aqueles. Unha contradición que se agudiza "subliña Arce" ao evocar que o Consello de Europa "que non é unha institución da UE (non hai que confundilo co Consello Europeo), pero ao que pertencen todos os países da Unión" aprobou  en 1992 o Convenio Europeo sobre a Participación dos Estranxeiros na Vida Pública e Local. E a propia UE, nas Conclusións do Cume europeo de Tampere, de 1999, estableceu a necesidade de avanzar no recoñecemento de dereitos políticos dos residentes extracomunitarios como ferramenta para unha verdadeira integración.


Algúns países europeos si deron pasos nesta dirección, como recorda o responsable da campaña "Por unha cidadanía plena" e menciónase na carta enviada a Rodríguez Zapatero. É o caso, por exemplo, de Gran Bretaña, Irlanda, Bélxica e Suecia. No Reino Unido os nacionais da Commonwealth teñen o dereito de voto activo e pasivo en todos os comicios, e en consecuencia tamén nos municipais e europeos.


O Goberno español apostou por ir recoñecendo  o dereito ao voto dos inmigrantes extracomunitarios nas eleccións locais a través do establecemento de convenios bilaterais con diversos países aos que se esixe reciprocidade, é dicir, que os españois que viven neles poidan votar nas mesmas condicións. Ademais, o inmigrante extracomunitario debe residir en España desde fai cinco anos ou máis.


Para a APDHA isto non é unha solución por dous motivos. O primeiro é, explica Arce, que se trata dunha medida inviable, porque "son trece os países cos que se negociaron convenios, pero en España viven inmigrantes de máis de cen, e é inviable facer tratados con todos". "E tamén é inviable porque algúns países non teñen un réxime democrático, como China, ou teñen un sistema moi dubidosamente democrático, como Marrocos". A segunda razón refírese ao "contido" dos tratados. Aos inmigrantes destes países cos que se negociaron os convenios "permíteselles votar, pero non presentarse como candidatos nas eleccións", apunta Arce, que se pregunta: Por que unha persoa vale para votar e non para ser alcalde?. Ademais, aos novos votantes esíxeselles unha residencia mínima de cinco anos en España, cando os latinoamericanos poden acceder á nacionalidade española con dous anos de residencia. "É incongruente que para ser español pídanche dous anos e para votar cinco", engade o responsable da campaña "Por unha cidadanía plena".


A carta enviada a Rodríguez Zapatero polos máis de 70 colectivos europeos non fai ningunha consideración sobre que tempo mínimo de residencia na UE habería que esixir a un inmigrante extracomunitario para recoñecerlle a cidadanía europea. Os colectivos avogan por "o mínimo tempo posible", sinala Arce, tendo en conta que aos cidadáns comunitarios non se lles esixe ningún tempo mínimo de residencia para poder votar (e ser votados). En calquera caso, o responsable da campaña "Por unha cidadanía plena" cualifica de "desorbitados" os cinco anos estipulados nos convenios bilaterais negociados polo Goberno español. De esixir cinco anos de residencia aos inmigrantes comunitarios para acceder á cidadanía europea a medida "acabaría por non cumprir a súa función, que non é outra que a participación política dos estranxeiros como unha ferramenta máis de integración", subliña Arce.