Non se partirá de cero. Usarase o marco dun documento enviado previamente a Bruxelas por España, Italia, Grecia e Malta no que se pide á UE que sexa máis “solidaria” e haxa unha “repartición da carga” xusto en temas de inmigración irregular. A tese de Madrid e o resto de capitais do sur é que non pode permitirse que os inmigrantes sexan responsabilidade exclusiva do país de chegada. Debe ser compartida co resto de socios.

Por iso, os catro países mencionados mandaron a Bruxelas un non-paper (en terminoloxía diplomática, unha carta dirixida a unha institución) para que se corrixisen eses aspectos da proposta para un novo Pacto de Migración e Asilo da UE. 

Entre o 1 de xullo do próximo ano e ata o 31 de decembro, España ostentará a presidencia rotatoria da UE. Agora está en mans do checo Petr Fiala que pasará a testemuña en xaneiro á sueca Magdalena Andersson. As presidencias rotatorias en realidade son un proxecto compartido con outros dous países, que forman os chamados “tríos”. A España tocaralle con Bélxica e Hungría.

Este último país, cuxo executivo lidera o ultraconservador Viktor Orbán, ten unha posición dura contra a inmigración. Decidiu fortificar o país con novos valados no tramo fronteirizo con Croacia e aumentar a altura das existentes na fronteira con Serbia. Quere parar o aumento de inmigrantes que chegan a Hungría pola chamada "ruta dos Balcáns", ata 100.000 ao ano, segundo Budapest. 

Apoio a países como Marrocos

Para España (e outros países do Mediterráneo), as regras propostas pola UE para a xestión da migración son “moi estritas en canto ás responsabilidades dos países de primeira entrada”, como é España tanto nas chegadas por terra ás fronteiras de Ceuta e Melilla como nas chegada de embarcacións con migrantes ás costas de Andalucía ou Canarias. 

Con todo, unha vez dentro, “os mecanismos de solidariedade” entre países son “vagos e complexos” no que a recolocación, “volta ou apoio operativo”. Pide que se use como ferramenta de solidariedade primordial a “recolocación obrigatoria” no resto de países. Tamén pide accións conxuntas nas operacións de procura e rescate das embarcacións con migrantes.

España pide un compromiso “máis aló do monetario” cos terceiros países da veciñanza sur: darlles o equipamento para que poidan evitar a entrada de irregulares e construír con eles relacións “baseadas na confianza”. 

O pasado 24 de xuño, polo menos 23 inmigrantes subsaharianos morreron cando tentaban saltar o valado de Melilla pola localidade marroquí de Nador. As ONG culpan do desastre á acción violenta dos axentes marroquís, e elevan a cifra de falecidos a 37. 

O presidente Pedro Sánchez defendeu a actuación dos axentes marroquís e logo apoiou unha investigación sobre o ocorrido. 

O 8 de xullo, a Unión Europea e Marrocos acordaron un “novo partenariado” sobre migración. Van impulsar novos mecanismos de cooperación para a loita contra o tráfico de persoas, segundo Bruxelas: apoio europeo á xestión de fronteiras, reforzo da cooperación policial e mellora dos “retornos” e “readmisións” dos migrantes. O acordo produciuse tras a visita a Rabat da comisaria de Interior da Unión Europea, Ylva Johansson, e o ministro do Interior, Fernando Grande-Marlaska, ao titular de Interior marroquí, Abdelouafi Laftit. 

Un puñado de prioridades

Durante a presidencia rotatoria, cada país establece un puñado de asuntos nos que porá a énfase. A actual, por exemplo, está centrada na xestión da crise dos refuxiados de Ucraína, na seguridade enerxética no medio do pulso gasístico de Vladímir Putin a Europa e no reforzo das capacidades de defensa e a seguridade do ciberespazo. 

Descoñécese aínda cales serán os outros puntos crave da presidencia española, ademais do da migración ao que apuntan fontes do Goberno. O país que preside non ten dereitos extraordinarios na toma de decisións, pero organiza a axenda e as preferencias para abordar, todo baixo a condición de ser un “axente honesto” (honest broker).