GALEGO | ESPAÑOL

PORTAL DA INMIGRACION NOS CONCELLOS DE GALICIA
ObxectivosIntegraciónFerramentas
-LexislaciónOrganismos-

A Barcelonesa, unha familia emigrante de Barreiros que rexentou O Santiño

(24/01/2022)

A Barcelonesa, unha familia emigrante de Barreiros que rexentou O Santiño

 

MARTÍN FERNÁNDEZ VIZOSO

 

X.P.A Barcelonesa

 

A súa historia recóllese nunha novela que acaba de publicar Xabier Paz, neto do emigrante barreirense Bernardo Cendán Palmeiro

 

23 ene 2022 .

 

A Barcelonesa é o título da novela que acaba de publicar Xabier Paz -neto do emigrante de Barreiros Bernardo Cendán Palmeiro- que relata a historia da súa familia ao redor dun gran inmoble, á entrada de San Cosme, que primeiro foi a casa de postas A Barcelonesa, logo A Casa dás Lourenzas e finalmente o hostal Ou'Santiño. A novela, centrada na Mariña, sintetiza o que foi a emigración na comarca e convértese -por calidade e dereito propio- en obra de referencia da diáspora galega.

 

 

O Centro Galego da Habana pareceulle a terra prometida. Alí coñeceu ao mindoniense que tiña un almacén de abarrotes no que empezou a traballar como mozo. E alí ?tras durmir 5 horas ao día durante un ano- aprendeu a ler, escribir e a facer e levar contas… Aprendeu «con ganas, esporeado pola necesidade, incitado pola obriga de deixar atrás a ignorancia, por sair do buraco». E ascendeu. Agora levaba a contabilidade e deuse conta de que o que máis se vendía eran cravos e parafusos.

 

 

260 ocos e 14 plantas

 

Abriu un taller de portas e fiestras. E en cinco anos cambioulle a vida: tiña taller propio con serra eléctrica e máquina cepilladora. Asociouse cun galego de Lugo ?Carpintería Cendán e Tenreiro- ampliaron instalacións e especializáronse en bastidores de portas e fiestras. Coñeceu a Rosa Tenreiro, prima do seu socio e natural do Cádavo, e tiveron dous fillos: Nardo, o pai do escritor, e Rosa, a súa madriña. A Habana crecía e Bernardo Cendán tamén. Chegou a ter 18 empregados e contrátaa de 260 ocos que cubrir nun rañaceos de 14 plantas. Comprou dúas casas para alugar en cálelas Ánimas e Virtudes, era apoderado do Centro Galego, fíxose masón. Antonio Maseda, de San Miguel, e o arquitecto Severino Touzón explicáronlle que os masones eran «construtores de homes».

 

 

Un hotel de tempada, seis licenciados e cen anos dunha estirpe, dun tempo e dun país

 

Merche chamou ao hotel de tempada, de trato familiar e comida caseira, Ou'Santiño por San Pancracio, patrón da saúde e o traballo. Era para 20 persoas e tiña 8 baños e lavabos en todos os cuartos… As Lourenzas mudáronse a unha casa próxima, na Cortiña. Os primeiros en chegar foron Barbara e Wilhem, dous alemáns que construíron máis tarde unha casa na Pena do Altar. O hostal tiña gran éxito durante xullo e agosto e serviu para completar a economía familiar e cumprir o soño de Merche: os seus seis fillos licenciáronse en Dereito, dúas Filoloxías, Arquitectura, Biolóxicas e un foi militar. E alí viviu ela, xa xubilada, con Nardo ata a súa morte.

 

 

A súa memoria é unha narración a dúas voces pois se apoia nas memorias esquecidas de Merchiña Castillejo, un texto inédito que deixou, antes de morrer, o seu irmán Xan. E recolle historias complementarias que esta crónica non pode abarcar. A novela remata así: «Só sabemos o que lembramos e dicimos memoria por non dicir pó e cinza, por resistir contra o esquecemento que é o nada. Por iso escribimos, para vogar contra o esquecemento». 

 

 

Cando chegou, Bernardo Cendán xa non era o mesmo. San Cosme, si. O seu pai, Xan Cendán ?un xornaleiro alto, forte, rudo, casado con Lourenza, unha muller boa, resignada- falecera. A súa irmá maior, Remedios, tivera unha filla, Luz Divina, sen pai. E o seu outra irmá, Josefa ?alta, adusta, de mal carácter- «estaba infestada de miseria material e moral». Vivían na única casa de aluguer da vila: cinco vivendas baixo o mesmo teito. Todo era pobreza, precariedade, carencias.

 

E entón Don Bernardo decidiu comprar A Barcelonesa, que levaba dous anos pechada e que pasou a chamarse A Casa dás Lourenzas. Pagou as festas de Santa Ana -bebeu, ofreceu farias, chorou, cantou: «Teño unha casiña branca/ na Mariña entre loureiros/ teño paz e teño amor/ estou vivindo no ceo»- e unhas patronais como nunca se visen…

 

 

Así que se agarrou ao cimento deixado polo avó Bernardo e escribiu dúas cartas. Unha, a Jorge Echeverry, reitor da USC, para pedir unha bolsa completa para que o seu primoxénito estudase Dereito, en vista das súas boas notas e da circunstancia familiar. E a outra, a Manuel Fraga Iribarne, Ministro de Información e Turismo, que promovía o desenvolvemento a través da industria turística co slogan Spain is different! que cambiou a imaxe dunha España na que Europa acababa nos Pireneos. Merche pediulle un crédito de 1 millón de pesetas para transformar A Casa dás Lourenzas en Ou'Santiño, un hotel con encanto antes de haber hoteis con encanto.

 

E concedéuselle. Fraga, desde entón, ocupou o lugar cimero das súas devocións…

 

 

Novas e Actualidade


Titulares
Histórico


 ACTIVIDADES

Marzo 2024
LMMeXVSD
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       



 AREA DE TÉCNICOS

 Usuario:
 Contrasinal:
 

 
¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta

OBXECTIVOS | INTEGRACIÓN | FERRAMENTAS | LEXISLACIÓN | ORGANISMOS | NOVAS | CONTACTO

(c) 2009 FEGAMP, Federación Galega de Municipios e Provincias :: Texto legal
FEGAMPinmigracion@fegamp.es
Xunta de Galicia

Desarrolo: AVA Soluciones Tecnológicas