De esquerda a dereita: Iván Morales , Manuel Amarelle e Miriam Bértolo na fila superior, e Manuel Figueroa, Marina Cancela e Carlos Canosa na fila inferior

 

As vacacións do Nadal en casa de centenares (ou máis ben uns poucos miles, aínda que foron moitos máis) de emigrantes da Costa da Morte que residen en Suíza perigan. É unha tradición que ten máis de 50anos, e que xa forma parte dos ritmos vitais e estacionais de case todas as parroquias da comarca durante o último mes do ano. Antes, durante longos decenios, coa chegada masiva en coche, e agora repartidos entre as catro rodas e sobre todo os avións.

De momento, desde hai uns días, é necesaria unha PCR negativa para o regreso a Suíza. O sábado pasado, moitos viaxeiros quedaron en terra no aeroporto de Santiago ao descubrir que lles pedían esta proba, acordada o día anterior, o venres, e case a última hora. As redes sociais dos grupos de emigrantes en Suíza ardían entre queixas e queixumes. Ademais, tras chegar a Suíza, é precisa outra proba de PCR ou antígenos entre o cuarto e o sétimo día.

 

A molestia pode ser máis ou menos levadía, pero ademais é algo caro. Dependendo do cantón ou da persoa consultada, as PCR en Suíza varían entre os 120 e os 180 euros. Multiplicado por dous (en Galicia adoita ser máis barato), prezo final por persoa, pero nunha familia de catro membros supón unha cantidade moi alta.

Doutra banda, estes días decidirase se se vai esixir tamén unha PCR para entrar en España: máis diñeiro. O que indigna nestes foros migratorios é que, ademais do elevado custo e de que as normas teñan cambiado en poucas horas, é que se estea esixindo o mesmo para vacinados e non vacinados. Suíza xustifícao coa súa actual situación sanitaria, especialmente grave, cunha media de nove mil novos casos semanais e preto de trinta mortes diarias nas datas máis recentes.

Carlos Canosa

 

Carlos Canosa Fandiño é de Lires, Cee, e leva moitos anos de presidente do Centro Galego en Lucerna. Tamén ve a situación algo complexa: «Moitos, sobre todo os que teñen nenos na escola, prefiren quedar, porque se empeoran hai que gardar corentena de dez días, e así non poden traballar e non lle pagan», así que elixen precaución. Ademais, «é todo un caos, porque as PCR son caras, e por riba non sabes se chas van dar a tempo para viaxar. Para o que ten rapaces, saír de viaxe nestas condicións é carísimo», sinala.

Iván Morales ANA GARCIA

 

No elevado aumento de gastos coincide tamén Iván Morales , con orixe familiar en Cabana e Lestón, e residente en Basilea. «Non é raro que unha familia teña que gastar ata mil euros a maiores con estas novas medidas», sinala.

Manuel Figueroa

 

Estas medidas tamén afectan en Liechtenstein, que para todo tipo de medidas depende de Suíza. Manuel Figueroa, presidente do centro Santiago Apóstol, explica que a pandemia lles está afectando non xa para viaxar, que tamén, senón incluso para anular unha actividade tan enraizada no principado como é a festa anual, que tocaba hai máis ou menos dúas semanas e houbo que cancelar por segundo ano consecutivo. Tal e como están as cousas, «a xente non sabe que facer», se viaxar ou non viaxar. E ademais ven como están as cousas alén da fronteira (só hai que cruzar o Rin, a uns metros), ven o estado das uci de Grabs, moi ocupadas, e dálles respecto. «A xente en xeral está entre cabreada, deprimida e aburrida con todo isto e coas normas que van cambiando», engade.

Tamén hai quen si está decidido a viaxar como tiña previsto, porque se a estas alturas se realizan cancelacións «vai saír máis caro perder os billetes», sinala Marina Cancela, desde Lucerna, quen explica que a incidencia do coronavirus está a ser bastante elevada no país.

Marina Cancela

 

As normas de Suíza non afectan só aos emigrantes que viaxan a Galicia (ou onde queiran) á hora de volver. Tamén a quen están aquí e aproveitan as vacacións para viaxar a Suíza a atoparse cos seus familiares. Míriam Bértolo, de Tufió ns (Cereixo, Vimianzo), reúne ambas as circunstancias), cos seus pais que van ir agora, e ela mesma que ten previsto voar a Galicia despois de Reyes. Asume que os gastos das PCR van ser inevitables. «E iso que estamos vacinados os tres!», engade.

 

O principal control faise por avión, onde sen eses requisitos non é posible viaxar. Outra cousa é por estrada, onde en teoría sería máis sinxelo pasar. «Eu penso que moita xente vai usar o coche, coma nos vellos tempos. Pero non só polo tema dos requisitos, senón para ter como moverse en caso de que cambien as restricións», indica. Ou en autobús, cuxos prezos están a oscilar moito estes días. Flixbus, con varias conexións semanais entre A Coruña e Suíza, vendía onte billetes de ida a Xenebra por 68 euros para a próxima semana. Os voos tamén se van a incrementar, a pesar de todo, de novo con Edelweiss e as súas conexións de Zúric con Santiago nestas datas, a maiores das habituais a Basilea, Xenebra e a semanal de Zúric desde o domingo pasado.

Sobre a chea xeral tamén fala Sebas Rojo , carballés-malpicán con empresa de transporte internacional e, xunto a outros socios, outra de hostalería en Lausana . Cre que, a pesar de todo, «moitos van a saír igual».