A UE trata de evitar a repetición da crise de refuxiados de 2015

O tempo para articular unha resposta europea ante a crise multidimensional que se abre en Afganistán tras a caída de Cabul esgótase. Coa data límite que deu Estados Unidos para a retirada de tropas ao virar a esquina, o 31 de agosto, e co rexurdido réxime talibán presionando para que o calendario se respecte, este martes daranse cita en Bruxelas os ministros de Interior e Xustiza da Unión Europea para tratar de atopar unha postura común ante o previsible desastre humanitario, e a consecuente onda migratoria que tanto temen as capitais europeas, polas súas similitudes coa crise de 2015: entón Siria se desangraba e atravesaron as fronteiras europeas máis dun millón de persoas en busca de asilo.

A reunión extraordinaria do Consello da UE, convocada pola presidencia eslovena, que leva este semestre a batuta da Unión, busca axuntar a habitual cacofonía a 27 voces no bloque comunitario cando se trata de asuntos de fronteiras e migrantes, e tamén articular mecanismos que logren “evitar que se repita o escenario de 2015”, afirma o comunicado da convocatoria.

Os Estados membro chegan á cita coa memoria fresca. Aínda están moi presentes as imaxes de decenas de miles de familias atravesando enreixados e aramados ata o corazón de Alemaña, subindo a trens hacinados, durmindo en calquera parte para salvar a vida. “Baseándose nas leccións aprendidas, a UE e os seus Estados membros están decididos a actuar conxuntamente para evitar que se repitan os movementos migratorios ilegais incontrolados a gran escala aos que se enfrontaron no pasado, preparando unha resposta coordinada e ordenada”, asevera o borrador de declaración conxunta da reunión do Consello da UE, ao que tivo acceso El PAÍS.

O documento, que aínda deberá ser aprobado polos ministros durante o encontro presencial, reflicte como a UE pretende evitar que o problema chegue ata as súas fronteiras e se vexan desbordadas, para o que se “debería reforzar o apoio aos países da veciñanza inmediata de Afganistán para garantir que os necesitados reciban unha protección axeitada principalmente na rexión”. Aínda que o borrador recoñece a necesidade de dar ese abrigo “a quen o necesita, en consonancia coa lexislación da UE e coas nosas obrigacións internacionais”, pide que se reforce o apoio “aos países veciños e de tránsito, que acollen a un gran número de migrantes e refuxiados”, para que sexan estes quen proporcione esa protección. Por outra banda, reclama que a Oficina Europea de Apoio ao Asilo intensifique “as súas operacións externas para o desenvolvemento da capacidade de asilo”, e suxire mecanismos como o reasentamiento voluntario para as persoas vulnerables.

Á UE, segundo reflicte a nota, preocúpalle tamén a ameaza para a seguridade que supón o novo teatro xeopolítico, polo que convida a realizar “todos os esforzos” co fin de que o réxime talibán de cesamento “os vínculos e prácticas co terrorismo internacional”, evitando que o país se converta de novo “nun santuario” do fanatismo violento. A UE se reserva incluso a capacidade de responder os acontecementos “ sobre o terreo que poidan afectar á súa seguridade”, e convida a Europol a proporcionar unha análise de riscos sobre a situación. “A realización puntual dos controis de seguridade das persoas que son evacuadas de Afganistán segue sendo crucial”, engade o texto, que subliña a determinación europea de “protexer as fronteiras exteriores” e de “evitar as entradas non autorizadas” en territorio UE.