O Goberno lanza o Protocolo para combater o discurso do odio en redes co apoio da Fiscalía, a sociedade civil e as empresas do ámbito dixital

(18/03/2021)

O Goberno lanza o Protocolo para combater o discurso do odio en redes co apoio da Fiscalía, a sociedade civil e as empresas do ámbito dixital

 Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións

18/03/2021

• Coordinado polo Ministerio de Inclusión, trátase do primeiro acordo consensuado nesta materia entre a Administración pública, a sociedade civil e as empresas de dato

• Será un instrumento de colaboración efectiva entre os actores que se ocupan da loita contra o discurso de odio

A secretaria de Estado de Migracións, Hana Jalloul Muro, presentou esta mañá xunto ao secretario de Estado de Seguridade, Rafael Pérez Ruiz, e a Fiscal Xeral do Estado, Dores Delgado García, o Protocolo para combater o discurso de odio ilegal en liña, coordinado polo Observatorio Español de Racismo e Xenofobia do Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións (OBERAXE).

O Protocolo supón o primeiro gran acordo consensuado entre a Administración pública, organizacións da sociedade civil e empresas prestadoras de servizos de aloxamento de datos e contribuirá a reforzar a colaboración e cooperación na loita contra a erradicación do discurso de odio ilegal en liña no noso país.

No acto, desenvolto na modalidade de semipresencial debido á normativa sanitaria pola COVID-19, participaron representantes dos asinantes do documento: institucións públicas (Consello Xeral do Poder Xudicial, a Fiscalía Xeral do Estado, secretarías de Estado de Xustiza, Seguridade, Educación, Deporte, Igualdade, Dereitos Sociais, e Migracións, e Centro de Estudos Xurídicos); plataformas de organizacións da sociedade civil (Foro para a Integración Social dos Inmigrantes; Consello Estatal do Pobo Xitano; Consello de Vítimas de delitos de odio e discriminación; Federación Estatal de Lesbianas, Gais, Transexuais e Bisexuais; Plataforma de Infancia; e Plataforma do Terceiro Sector); e a Asociación Española da Economía Dixital, na que se integran empresas prestadoras de servizos de aloxamento de datos como Youtube, Facebook, Instagram, Twitter ou Microsoft.

Durante a presentación, a secretaria de Estado de Migracións subliñou que “a súa aprobación chega nun momento clave debido ao crecemento do discurso de odio na rede que se intensificou con motivo das crises sanitarias, económica e social provocada pola pandemia do COVID-19”.

O secretario de Estado de Seguridade, Rafael Pérez Ruiz, asegurou, pola súa banda, que “quen articula o discurso sobre a base do insulto, a incitación ao odio, a humillación ou ameazas sistemáticas, non está a tentar expresar ningún tipo de información válida para unha sociedade democrática. Por tanto, a loita contra os delitos de odio e discriminación na nosa sociedade non pode ter descanso: por iso é polo que a protección dos máis débiles fronte ao discurso de odio sexa un reto nuclear para o Ministerio do Interior e para todo o Goberno”.

Neste mesmo sentido, a presidenta da Asociación Española de Economía Dixital (Adigital), Carina Szpilka, quen participou en representación do sector dixital e tecnolóxico, subliñou que se senten “especialmente orgullosos deste protocolo que hoxe se presenta e no que participamos. Sitúanos na senda dese internet no que cremos e ao que aspiramos: respectuoso, diverso e construtivo. Estamos convencidos de que o compromiso de todos os asinantes, que van desde o sector público ata o privado, pasando pola colaboración indispensable da sociedade civil, será precisamente a clave do seu éxito”. Szpilka engadiu que “nesta loita contra o discurso de odio, tanto o sector tecnolóxico como as institucións públicas contamos nas nosas filas co mellor aliado, que non é outro que a sociedade mesma. A inmensa maioría de cidadáns e usuarios da internet comparten a nosa visión das novas tecnoloxías como ferramentas para o progreso social”.

En nome das plataformas que representan á sociedade civil, o vicepresidente do Foro para a Integración dos Inmigrantes, Vladimir Paspuel, felicitou aos asinantes do protocolo “xa que é un paso concreto, real e explícito na loita directa para combater os discursos de odio; trátase dun protocolo que expón mecanismos garantistas que eviten o outro extremo dunha liberdade sen límites: a censura inxustificada”.

Na súa opinión, “nós as vítimas, a partir de hoxe temos unha ferramenta, que é o protocolo e entidades aliadas que nos defenderán dos ataques constantes que se verten nas redes sociais. É claro: non todo vale. É hora de poñer límites a eses comportamentos que se enmarcan fóra da lei”.

Código de conduta e recomendación da UE

As bases para a redacción do documento inspíranse no Código de Conduta para a loita contra a incitación ilegal ao odio na internet, asinado pola Comisión Europea e varias empresas prestadoras de servizos de aloxamento de datos, en 2016, e na Recomendación da UE 2018/334 da Comisión Europea, do 1 de marzo de 2018, sobre medidas para combater eficazmente os contidos ilícitos en liña, e da lexislación estatal española na materia. As actuacións asociadas á posta en marcha deste protocolo aplicaranse sen menoscabo do exercicio do dereito á liberdade de expresión e de información recollidos na Constitución Española.

O comisario de Xustiza e Consumo da UE, Didier Reynders, na súa intervención congratulouse da presentación do Protocolo porque “a lei é necesaria pero non suficiente, o discurso de odio é nocivo para as sociedades democráticas e é necesario un abanico de ferramentas e actores para unha resposta eficiente. A Comisión Europea estará á beira de España para progresar neste traballo”.

Durante clausúraa, a Fiscal Xeral do Estado, Dolores Delgado, sinalou que “o Ministerio Fiscal é un actor esencial na loita contra o discurso do odio. Por iso, implicámonos directamente no Protocolo como Punto de Contacto. Traballamos xuntos por unha sociedade aberta, tolerante e plural, pola dignidade humana e pola defensa das vítimas”.

As pautas que marca o protocolo

No documento acórdase o seguinte protocolo: combater os delitos de discurso de odio ilegal en liña; establecer un punto focal nacional -a Unidade de Criminalidade Informática da Fiscalía Xeral do Estado- como interlocutora da administración pública coas empresas da internet; acreditar e formar a trusted flaggers (ou usuarios de confianza); tramitar preferentemente as comunicacións provenientes dos trusted flaggers debidamente acreditados; establecer circuítos de notificación homoxéneos do discurso de odio; e finalmente, implementar o protocolo e o seu seguimento, no marco do Acordo Interinstitucional para combater o racismo, a xenofobia, a lgbtifobia e outras formas de intolerancia.

Esta nova alianza estará aberta a posibles incorporacións futuras e a revisións no seu ámbito de aplicación. Supoñerá un fito na loita contra as mensaxes de odio que embazan o debate público e o intercambio de información, opinións e ideas na rede e contribuirá a facer da internet un lugar máis seguro onde o racismo, a xenofobia, a LGTBI-fobia e outras formas de intolerancia teñan cada vez menor cabida.