GALEGO | ESPAÑOL

PORTAL DA INMIGRACION NOS CONCELLOS DE GALICIA
ObxectivosIntegraciónFerramentas
-LexislaciónOrganismos-

Recordos da emigración en Guinea

(14/12/2020)

Recordos da emigración en Guinea

 

Un museo recompila a relación de Quintela de Leirado co país africano, no que viviron moitos veciños ata que a violencia arrasou a excolonia

 

 


ourense / a voz 12/12/2020

 

 

Desde finais dos anos cincuenta do pasado século ata 1968, a emigración ourensá tivo un destino bastante habitual nun país tropical africano que ata o 12 de outubro dese ano foi colonia española: Guinea Ecuatorial. Ata alí se desprazaron moitos galegos, atraídos polas boas condicións económicas e laborais que se ofertaban aos europeos. En concellos como Quintela de Leirado, o 80% da poboación chegou a estar nalgún momento en Guinea, segundo cálculos do alcalde, José Antonio Pérez Cortés. Neste municipio están preparando a apertura dun pequeno museo da emigración a Guinea.

 

O propio rexedor foi un dos emigrantes que recalaron no pequeno país africano a mediados dos anos sesenta. Conta que decidiu marchar porque aínda tiña alí a un familiar e polas facilidades para cumprir co servizo militar. Podía acudir entre dous e catro horas diarias ao cuartel a cumprir coa mili e á vez traballar como encargado nunha empresa.

 

 

Pérez vai sinalando desde a consistorial de Leirado as casas do pobo nas que houbo emigrantes en Guinea. Case todas. «O 80 % da poboación emigrou a Guinea nos anos 50. Houbo xente que viviu alí 25 anos, meu pai estivo un montón de anos. Era un país relativamente bo para os europeos», sostén. Aos traballadores brancos asignábanselle postos de encargados das empresas, ás veces con 300 ou 400 traballadores en plantacións de cacao ou café. O país era rico neste tipo de recursos naturais, e aínda hoxe o é pois hai petróleo.

 

A man de obra achegábana os emigrantes nixerianos, indica José Antonio Pérez. No seu caso, con 18 anos recentemente cumpridos, estaba á fronte dun gran negocio de alimentación, similar a un centro comercial actual. «Alí estábase ben, a xente nativa vivía ben, arrendaban explotacións aos europeos. Eu tiña un cociñeiro, un camareiro e unha limpadora ao meu servizo e coma min calquera», menciona. «Non se vivía mal. Fun para traballar como encargado en fincas de cacao e de café. Eran contratos de dous anos e seis meses de vacacións pagos», explica Delfín Álvarez, outro veciño de Quintela de Leirado, que chegou a Guinea Ecuatorial en 1955 e alí pasou uns oito anos.

 

Con todo, tras proclamarse a independencia, o bienio 1968/69 foi complicado para o país e para os estranxeiros -entre eles os sete mil españois que quedaron alí tras a independencia- e que tiveron que escapar como puideron para salvar a vida, deixando todo atrás. Delfín Álvarez Álvarez, de 87 anos, foi un deles. A evacuación foi complicada. «Vímonos mal para escapar. O cuartel da Guardia Civil estaba en Bata, no continente, e veu un barco de Santa Isabel a buscar aos españois pero tivo que dar a volta. Para escapar tivemos que embarcar nunha praia, íamos 70 ou 80 nun barco de carga», conta Delfín. «Evacuouse aos refuxiados pola praia, co posto. Abandonaban as casas abertas, á vista o mobiliario e o ajuar, escapando os seus donos co mínimo preciso, para ser transbordados ao «Cidade de Pamplona», uns 460», describe Rafael de Mendizábal Allende en Misión en África. A descolonización de Guinea Ecuatorial (1968-1969). Delfín Álvarez lembra que naqueles días turbulentos contábase que a un home que tiña negocios en Bata cortáronlle o pescozo. Delfín, que continuou o seu periplo migratorio por países como Arxentina, Brasil, Canadá, Suíza ou Francia, segundo conta, nunca máis volveu a Guinea Ecuatorial.

 

Manuel Fraga

 

Pérez Cortés ten o recordo de ver a Manuel Fraga, entón ministro de Información e Turismo, arriando a bandeira española e subindo a guineana na Praza de España de Santa Isabel -actual Malabo- da illa de Fernando Poo. Francisco Macías Nguema era o primeiro presidente do país e ao pouco convertíase no seu primeiro ditador e genocida. A descolonización parecía que ía ser un procedemento pacífico, pero nos seguintes meses a situación foise tensionando ata terminar nun conflito sanguento. «Eu non tiña a intención primeira de vir, pero a cousa púxose mal, ían contra os europeos, non os nativos, que eran xente moi tranquila, senón os nixerianos. Eu viñen pola independencia, senón igual non viña, alí estaba moi ben. A miña vivencia daquelo foi positiva», recoñece José Antonio Pérez Cortés. Tampouco el regresou nunca máis.

 

Antes do coronavirus, unha quincena de galegos que emigraron a Guinea naquela época e que residen en distintos puntos, adoitaban xuntarse para unha cea anual, apunta o hoxe alcalde. Esas memorias da emigración á excolonia africana quedarán agora reflectidas no material que se está recompilando para expor no museo; son cartas, fotografías, documentos, como algún contrato, ou armas e ferramentas que se utilizaban nas plantacións ou leiras madeireiras. Prepararaos unha empresa en formato audiovisual e mostraranse no flamante novo edificio multiusos municipal.

 

 

Novas e Actualidade


Titulares
Histórico


 ACTIVIDADES

Marzo 2024
LMMeXVSD
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       



 AREA DE TÉCNICOS

 Usuario:
 Contrasinal:
 

 
¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta

OBXECTIVOS | INTEGRACIÓN | FERRAMENTAS | LEXISLACIÓN | ORGANISMOS | NOVAS | CONTACTO

(c) 2009 FEGAMP, Federación Galega de Municipios e Provincias :: Texto legal
FEGAMPinmigracion@fegamp.es
Xunta de Galicia

Desarrolo: AVA Soluciones Tecnológicas