Día do Migrante: A inesquecible experiencia de deixar o teu país

(18/12/2019)

Día do Migrante: A inesquecible experiencia de deixar o teu país

Na actualidade ten lugar o maior número de desprazados internacionais da historia

efe / madrid 18.12.2019 | Faro de Vigo

Dos 271,6 millóns de desprazados, case70 son forzosos.

Para quen o fai por elección, saír do seu país é unha experiencia inesquecible e, ás veces, o máis duro é ter que regresar; algúns se foron e volveron, outros quedaron e o resto aspira a non botar raíces en ningún lugar. O difícil é lanzarse, porque o demais vén rodado.

Pero todos son migrantes, que, segundo a Organización Internacional para as Migracións (OIM), é "calquera persoa que se despraza ou se desprazou a través dunha fronteira internacional ou dentro dun país, fóra do seu lugar habitual de residencia independentemente da súa situación xurídica; o carácter voluntario ou involuntario do desprazamento; as causas do mesmo e a duración da súa estancia".

Emponzoñado por un discurso tóxico, mañá celébrase o Día Internacional do Migrante coincidindo co maior número de desprazados internacionais da historia: 271,6 millóns, o 3,5 % da poboación mundial. Case 70 millóns son desprazamentos forzosos, dos que 20,4 millóns son refuxiados.

Non é o caso de Quique, Wendy e José Antonio, que si que tiveron a oportunidade de elixir se deixalo todo para empezar de cero. Estas son as súas historias, e relatáronas a Efe.

Quique: O "arrebato" que "foi todo un acerto"

O "periplo cervantino" deste madrileño abulense de adopción empezou no 2000, cando fixo as maletas con destino a Varsovia. "Fun sen nada. Non sei cando tomei a decisión de irme a Polonia, pero desde logo non foi moi meditada, senón máis ben un arrebato que me deu por aí. E foi un acerto", relata.

A primeira porta á que chamou foi a do Instituto Cervantes, que lle abriron enseguida para fichalo como colaborador. De aí a Cracovia e, xa cunha praza na man, Brasília, Nova York e, actualmente, Milán.

Recoñece que o seu caso foi de "sorte e oportunidade", pero non faltou o esforzo. En Polonia sacouse outra carreira a distancia, fala perfectamente este idioma, o inglés, o "portuñol" e agora un pouco de italiano, do que está a recibir clases porque "adaptarse ao país sempre é bo, e aprender o seu idioma é unha obrigación para poder gozalo".

A pesar dos "inconvenientes", sobre todo o de estar lonxe da familia, repetiría "todo, co bo e co malo". É máis, nalgunha ocasión que regresou a España para engordar o seu currículo, desexaba "desde o principio" volverse a ir. "É como que necesitas sentirte raro e empezar a descubrir", aclara.

"O mellor é non pensalo demasiado", aconsella Quique, a quen non lle desgustaría volver, pero en Milán atopou o que quere sen estar lonxe dos seus. De máis novo quizá probaría con Xapón pero agora, aos seus 42 anos e "polas circunstancias", está "máis preguiceiro". "É cuestión de elección, e agora a miña é estar máis preto", conclúe.

Wendy: "Onde quero estar é aquí"

Era agosto de 2006 cando Wendy pisou o aeroporto de Madrid procedente de Honduras. "Lanceime ao baleiro cunha cantidade moi limitada de diñeiro. Os comezos son sempre difíciles, pero para min máis", afirma. E é que o seu soldo de auxiliar de barbería de 150 euros mensuais apenas lle alcanzaban para atender ao seu fillo de tres anos, que tivo que deixar no seu país cos seus avós.

Os primeiros días pasounos nun hostal xunto a súa entón parella, mentres ambos buscaban sen descanso traballo. Pero os recursos acabáronse e acudiron a Cruz Vermella. Así pasaron os meses; a súa parella, desesperada, acolleuse ao programa de retorno voluntario, pero Wendy recibiu a resposta dun anuncio da internet para traballar de interna. E decidiu quedar.

"Se se quere algo, nada vén fácil", subliña esta hondureña de 33 anos á que, a pesar de todo, a súa peregrinación mereceulle "a pena". "Cambiou a vida que tiña alí e agora podo dar ao meu fillo a educación que alí non podía". De feito, o mozo, ao que puido traer hai só un ano e medio, "ás dúas semanas non quería saber nada de Honduras. El di e sente que é de Vallecas".

Wendy cada vez vai menos ao seu país, a pesar de que alí se comprou unha casa. "A xente dime que a venda, pero é o meu triunfo, a miña medalla, o símbolo do meu esforzo e das miñas decisións", asegura.

Cando pensa na súa "casa", pensa en España. "Outra cousa é falar da miña terra", apostila. E aínda que a ela custoulle "unha chea" facerse coa comida -non puido comer xamón ata pasados varios anos- ou con "a forma de falar", teno moi claro: "Onde quero estar é aquí".

José Antonio: "O difícil é lanzarse" 

Foi un dos miles de españois que se foi a probar sorte en Alemaña, no seu caso en 1961, con apenas 20 anos. Montouse nun tren ocupado na súa maioría por mulleres" con destino a Hasen, preto de Frankfurt, contratado por unha fábrica de pezas de recambio de automóbiles na que xa traballaba o seu irmán.

Porque aínda que en España tiña un emprego, "alí gañábase máis diñeiro. Había días nos que gañaba o que nun ano en España".

As condicións e a convivencia resultáronlle algo duras, pero a acollida en xeral "foi moi boa". "Na residencia había traballadores de todas partes: españois, italianos, portugueses, turcos..."A relación con todos eles estivo "bastante ben, aínda que os sicilianos eran algo 'seus'", rememora.

Tamén lle faltaron "as cañas cos amigos", que supliu integrándose nun equipo de fútbol, e ata que aprendeu algo de alemán sentiuse "algo cohibido", pero "o peor era o frío". Con todo, para este palentino de 82 anos "foi máis o positivo que o negativo".

Mesmo dubidou en volver a España cando cumpría a excedencia que lle outorgou a súa empresa dun ano e medio, pero díxose: "Eu xa o probei" e regresou, non a Madrid, senón a Barcelona, despois a Canarias e por último a Salamanca, onde vive actualmente. "O difícil é lanzarse; despois todo vén rodado", gabia.