O colmo do voto rogado: recibir as papeletas máis de dous meses tarde

(16/07/2019)

O colmo do voto rogado: recibir as papeletas máis de dous meses tarde

Axencia EFE 15/07/2019


Máis de dous meses despois das eleccións xerais, moitos españois residentes no estranxeiro atopáronse estes días nas súas caixas de correos coas papeletas para votar o 28A, algo que se repite en países como Canadá, Australia ou Rusia, e que explica a participación de só un 6% deste tipo de votantes.

"Non coñezo a ninguén que votase esta vez", explica Haizea Aguirre, española residente en Vancouver (Canadá), quen rogou o seu voto o primeiro día do prazo pero recibiu as papeletas hai dúas semanas, unha situación coa que ao parecer atopouse ata algún diplomático destes países, que tampouco puido exercer o seu dereito ao voto.

O "INFERNO" DE ROGAR O VOTO NALGÚNS PAÍSES

Para poder rexistrarse como residente ausente no estranxeiro (CERA), unha persoa que viva en Vancouver ten que percorrer os 4000 quilómetros que separan esta cidade de Toronto, onde se atopa o consulado máis próximo, e pagar do seu peto un voo que custa ao redor de 1000 euros.

Isto provoca que moitos habitantes da costa oeste de Canadá nin sequera cheguen a inscribirse, xa que o proceso administrativo supón "un inferno", pola cantidade de trámites que requiren asistir presencialmente ao consulado, lamenta Aguirre.

Segundo Berta Burguete, portavoz da rede de emigrantes españois Marea Granate, a esixencia de presencialidad nunha sede diplomática para algúns trámites é "absurda" e non vén marcada pola lei de voto rogado, senón que foi froito dunha "orde interna do Ministerio de Exteriores".

"En África, por exemplo, se alguén puido votar é case un heroe", sinala Burguete, aínda que puntualiza que o problema non é a distancia senón a lei que obriga a rogar o voto, xa que tamén houbo dificultades para votar desde Italia, "onde non chegaron as papeletas", Dinamarca ou Andorra.

Algo similar ocorre en Rusia, onde moitas papeletas están a chegar estes días, como as de Érika Reija, correspondente de TVE en Moscova, quen recibiu as do 28 de abril a finais de maio, e recalca que moita xente que vive en Rusia "nin o tenta" porque xa está " desmotivada" tras repetidos e infrutuosos intentos.

En Australia algunhas papeletas tamén chegaron tras as eleccións, como denuncia Lucía Ribas, quen se rexistrou como non residente en Canberra para votar nas eleccións xerais, pero como "a moita xente española", non lle chegaron ata despois do 28 de abril.

"Por mor disto empezámonos a organizar, pero é moi difícil cambialo. Se non queren os partidos políticos, é imposible", lamenta Haizea Aguirre, que como Burguete, ten "pouca esperanza" en que se dea unha reforma da lei, e que denuncia que "algo tan fundamental como a participación democrática está a deixarse de lado".

A PARTICIPACIÓN NO EXTERIOR REDUCIUSE ATA CATRO VECES CO VOTO ROGADO

Nas eleccións do 2008, as últimas antes de que se aprobase a lei do voto rogado (2011), o 32 por cento dos españois residentes no estranxeiro exerceron o seu dereito a voto, fronte ao 6 por cento dos que votaron nestas eleccións, unha redución de ata catro veces na participación.

O PP e o PSOE pactaron esta reforma da Lei Electoral (LOREG) fai oito anos, debido aos problemas de fraude que había co voto desde o exterior, e precisamente os socialistas, xunto con Unidas Podemos, rexistraron o pasado febreiro unha proposición de lei para derrogar este sistema, aínda que non se chegou a tramitar pola disolución das Cortes o 5 de marzo.

Desde a Marea Granate critican que os casos de fraude foron unha "escusa" para implantar o rogo do voto, xa que, segundo esta plataforma, "segue podendo haber fraude" co coñecido "voto dos mortos" mediante o cal se usa o DNI dunha persoa falecida para votar por ela.

"Propoñemos un sistema multimodal, para que o elector poida elixir unha maneira de votar segundo as súas circunstancias", explica Burguete, ao que engade outras propostas do seu colectivo como a eliminación do rogo do voto, que considera un "fracaso", a delegación do voto, xa vixente en países como Francia, ou facilitar a inscrición consular e que esta non requira de acudir presencialmente a unha sede diplomática.

A portavoz da Marea Granate cre que non se pode atribuír a responsabilidade de que as papeletas cheguen despois das eleccións ao sistema de correo de cada país, senón que se debe a unha lei "inflexible e restritiva".

"A lei tense que adaptar á realidade, non a realidade á nosa lei", afirma.

Na iniciativa rexistrada por PSOE e Unidas Podemos contemplábanse ademais outras medidas como a ampliación de prazos, o aumento de puntos de votación ou a introdución dunha papeleta en branco para escribir o sentido do voto.

No Congreso votouse unanimemente a favor da toma en consideración da proposición de lei, un inicio de consenso para a próxima lexislatura, aínda que segundo aseguran fontes do Ministerio de Interior, mentres o Goberno siga en funcións non se pode abordar unha reforma deste tipo.