O "inferno" de votar no estranxeiro

(23/04/2019)

O "inferno" de votar no estranxeiro

Cidadáns españois en Arxentina, Francia e Venezuela coinciden en pedir cambios na actual normativa electoral

efe 21.04.2019 | La Opinión

A colonia española. Países como Arxentina, Francia ou Venezuela albergan as principais colonias de cidadáns españois no estranxeiro. Desde a reforma da Lei Electoral no ano 2011, a introdución da figura do chamado "voto rogado" contribuíu a esborrallar a súa taxa de participación electoral a causa do complexo proceso burocrático que hai que seguir para poder exercer o seu dereito ao voto

En Arxentina, Francia e Venezuela reside a maior colonia de españois do exterior, quen reciben o seu dereito a votar nas próximas eleccións xerais do 28 de abril como "unha carreira de obstáculos" cargada de incerteza. En total, dous millóns de emigrantes están chamados ás urnas, aínda que se se manteñen as estatísticas, só un 5% depositará finalmente o seu sufraxio. É unha das consecuencias do chamado "voto rogado" introducido en 2011.

Arxentina. Arxentina é, con diferenza, o país da diáspora que aglutina a maior cantidade de españois con dereito a voto nestes comicios, máis de 420.000. Historicamente, o seu sufraxio podía condicionar a elección de moitos municipios españois, pero desde a implementación do chamado "voto rogado" a participación caeu a mínimos. Jorge Navos, de 62 anos e ascendencia galega, é un dos moitos cidadáns que non están dispostos a facer o trámite burocrático ao que lles obriga a Lei Electoral desde 2011.

A mesma postura defende a leonesa María Teresa Michelón Martínez. "Pensabamos que nestas eleccións iamos ter a oportunidade de votar libremente como se fixo ata hai uns anos, pero non, seguimos na mesma tesitura. E eu, ata que me devolvan o voto que me sacaron, non vou volver a votar", asevera. Michelón lamenta que este capricho "dos políticos" sitúelles como "españois de terceira" e lembra que o Consello de Residentes Españois de Buenos Aires que preside foi o primeiro en saír a protestar cando se reformou a lei electoral.

No catro anos que leva Gastón Rodríguez (50, A Coruña) vivindo en Buenos Aires asegura que non tivo problemas para votar, aínda que fose "á conta de moito esforzo". "É todo unha carreira de obstáculos que non ten absolutamente ningún sentido e o único que produce é unha desincentivación do feito do voto", sinala. Por iso, desde a Federación de Asociacións Galegas na que traballa puxeron en marcha un centro de axuda para facilitar a tarefa aos españois que queren emitir o seu sufraxio.

"A primeira sensación que che transmiten é de confusión. Non todo o mundo entende o procedemento nunha primeira lectura, por iso ás veces atopámonos con que ademais de asistirlles para realizar o trámite temos que explicarllo", argumenta sobre unha tarefa á que "ninguén acode satisfeito".

Francia. Sonia Valdés, bilbaína de 43 anos, é unha dos máis de 200.000 españois censados en Francia con dereito a voto. A solicitude do voto por internet pareceulle "súper sinxela", pero lamenta a incerteza que rodea o proceso. "Gustaríame máis claridade, no sentido de que, agora que xa fixen todos os papeis necesarios, non se se vou recibir as papeletas. Gustaríame saber que o recibo e unha vez que mande o meu voto por correo saber que chegou e que vai ser tido en conta", explica. Ela leva case oito anos en París e nas eleccións xerais de xuño de 2016 quedou sen votar porque non lle chegou a documentación a tempo por correo.

Gonzaga Mérida, asturiano de 33 anos, enfróntase en cambio por primeira vez ás urnas desde o estranxeiro. "Polos meus horarios, puiden ir ao consulado a facer os trámites, pero outros non o teñen igual de fácil", destaca este profesor de español, que cre que os prazos son demasiado curtos e non hai tempo "para informar os votantes e preparar adecuadamente ao persoal que ten que atender as solicitudes".

"A información que vén por vía consular non é moi boa", lamenta Carmen Mainer, que di ter a sensación de dar "paus de cego" e apoiouse no colectivo Marea Granate para evitar quedar sen votar, como xa lle pasou en 2016. "Temos que estar a mandar cartas que non sabemos se chegan. É un dereito e non hai maneira de saber se puideches exercelo", lamenta Mainer, que coincide con Mérida en que a votación por poderes, que delega noutra persoa de confianza ese trámite, podería contribuír a liquidar o problema.

Venezuela. Máis de 100.000 españois que residen en Venezuela están inscritos para votar nas eleccións xerais do próximo 28-A e a recepción dos votos comezará esta mesma semana. A media de participación en Venezuela é inferior ao 10%. O caso da xornalista española Alicia Hernández, residente desde hai oito anos en Venezuela, é un dos exemplos da baixa participación dos cidadáns españois residentes no estranxeiro nos comicios do seu país, por considerar que é un proceso "engorroso".

Hernández, de 34 anos, non votará nestas eleccións debido a que nos últimos comicios que participou, fai uns tres anos, o seu voto chegou "tempo despois de que" se celebrase o acto electoral no seu país, de tal forma que se perdeu. "Eu perdín unha chea de tempo en toda esta xestión", dixo ao lembrar a súa última participación que se tornou "fastidiosa".

Ademais recalcou que a comunicación en Venezuela é "pésima" e que iso dificulta aínda máis o proceso. "Se a esta condición xa burocrática que pon o Goberno de España, o Estado español, para votar engádenselle as condicións no país no que estou, que é Venezuela, pois facemos un tramite larguísimo", apunta.