Caamouco viaxará a Cuba para coñecer as súas orixes

(18/02/2019)

Caamouco viaxará a Cuba para coñecer as súas orixes

Veciños emigrados ao país caribeño fundaron en 1911 a Agrupación Instructiva para crear unha escola en Redes

A gran maioría dos veciños de Caamouco que impulsaron en 1911 a creación da Agrupación Instructiva emigraran a Cuba para buscar oportunidades. Gañábanse a vida no mar, na pesca do golfo de México, recorda Ernesto López Naveiras, antigo presidente da entidade. «A xente das rías altas monopolizaba a pesca nuns barcos que se chamaban viveiros porque mantiñan os peixes vivos nunhas especies de piscinas que levaban nas adegas. A pesca duraba uns quince días e si o peixe morría só quedaba salgalo, por iso levaban os viveiros. Regresaban ao porto da Habana onde desembarcaban os peixes nunhas cachuchas, había un stock de pesca que logo vendían», conta Naveiras. Tamén houbo quen se enrolaron na venda do carbón coa compañía Aponte e Rojo , na Ferraxería Casteleiro e Vizoso ou nos comercios de pañerías. No entanto, sobre todo, os pescadores foron os grandes impulsores da agrupación que en 1915 conseguiu o obxectivo de construír unha escola na parroquia aresana e axudar así a que os seus descendentes puidesen recibir estudos sen necesidade de cruzar o charco.

Todo un pasado de colaboración e solidariedade xa que eran os emigrados os que enviaban parte do diñeiro para a parroquia, e que agora tratarán de coñecer in situ os veciños, como unha forma de homenaxearlles. E é que a Agrupación Instructiva está planeando unha viaxe ao país caribeño con esa intención. «Será unha viaxe cultural, non sabemos si será exclusivamente á Habana, pero será ou máis importante», recalcou o secretario da entidade, Dani García. A través da páxina web e as redes sociais van contando como evoluciona o proxecto. «A iniciativa terá un marcado carácter cultural, aproveitando ou fondo legado do pobo galego na illa. A viaxe serve tamén de homenaxe aos fundadores dá Sociedade e, por extensión, a todos vos veciños de Caamouco que tiveron que emigrar a aquel país. Ou obxectivo é que a viaxe se poida celebrar na recta final deste 2019. A actividade terá un número limitado de prazas, aínda sen concretar. Polo de agora, ou prazo de inscrición mantense pechado», explican.

Formación

Coa creación da escola a Agrupación Instructiva aseguraba que tanto os fillos dos socios como os nenos de familias sen recursos podían recibir formación. A creación xurdiu inspirada dos veciños de Ares. A Alianza Aresana, en 1904, foi a primeira sociedade de instrución que se fundou na Habana, explica Naveiras. «Os emigrantes eran analfabetos ou semianalfabetos e formábanse alí no centro galego. De aí xurdiu a idea de intentar formar xa á xente en Galicia de maneira que si emigraban fixéseno xa con coñecementos ou si quedaban en Galicia fosen útiles. Son os aresanos os que empezan con isto, e seguíronlles en Ortigueira, Ferrol, Franza, Limodre... E en 1911 os veciños de Caamouco», explica o experto.

Sobre un centenar de persoas, sobre todo emigrantes aínda que tamén algún veciño de Redes, integraban inicialmente a agrupación que conseguiu construír a escola alén do océano. ¿Seguiuse a pista a estas primeiras familias? Desde a entidade detallan que se coñece a historia polos documentos de formación, pero que tras unha década é complicado saber si os descendentes seguen alí. Isto si, a relación entre Caamouco e Cuba é innegable, segue sendo moi estreita e que moitas familias aresanas teñen familia alén do océano. «A viaxe dános a oportunidade de coñecer a realidade que se vive agora mesmo en Cuba, ou centro galego, ou porto onde traballaban vos antepasados... Temos moitas ideas pero queremos tamén que vos propios veciños propoñan vos sitios que lles gustaría visitar», propón García.