Consuelo Rumí: “O da nacionalidade levará tempo e o do voto rogado vai por bo camiño”

(20/12/2018)

Consuelo Rumí: “O da nacionalidade levará tempo e o do voto rogado vai por bo camiño”

Consuelo Rumí, no centro, co secretario xeral de Migracións, Agustín Torres, á esquerda da foto, e José Alarcón, director xeral de Migracións, á dereita - Foto Tony Magán



A Rexión Internacional 19/12/2018


Xusto o día que se cumprían 6 meses do nomeamento que a levou de regreso ás súas “orixes”, a Secretaría de Estado de Migracións, Consuelo Rumí, acompañada por Agustín Torres, secretario xeral de Migracións, e por José Alarcón, director xeral de Migracións, recibiu aos medios de comunicación da emigración, departindo con eles por espazo de case 2 horas, tocando todos os temas que a súa área ten enriba da mesa, sen eludir abordar ningunha das cuestións que preocupan aos españois residentes no exterior e que, fundamentalmente polo conduto do órgano consultivo que é o Consello Xeral da Cidadanía Española no Exterior, o CGCEE, chegan á súa Secretaría Xeral.

Empezou Consuelo Rumí asumindo que no seu día a día á fronte da Secretaría Xeral de Migracións ten, como di a canción, o “corazón partío”, xa que nas súas responsabilidades ten que conxugar dous ámbitos tan dispares como o son a inmigración, a día de hoxe un auténtico problema de Estado, e de Estados, como o a emigración, os españois residentes no exterior, un colectivo que significa para a secretaria xeral e para o seu equipo non poucos desvelos.

Unha das primeiras cuestións que abordou Consuelo Rumí foi a dun dos proxectos “estrela” liderado pola súa Secretaría, o Plan Estratéxico do Retorno que, despois de ser presentado hai apenas un mes, concretamente o 14 de novembro, xa superou a primeira fase, a do contacto con todos os actores que puidesen achegar unha visión de conxunto imprescindible para que o Plan responda á realidade da súa temática, un Plan que non só contempla un avance nas expectativas de quen queira volver, senón tamén para os que xa retornaron. Neste sentido, Consuelo Rumí dixo que todo o Goberno está a traballar para que España sexa un país ao que volver.

Consuelo Rumí aproveitou a ocasión para lamentar que os medios de comunicación lamentablemente non recollan unha parte importante do que se fai desde a Secretaría Xeral, aínda que dixo que entendía que resultase máis rechamante destacar o tema das pateras, en detrimento de outros temas importantes que desde a Secretaría levan a cabo, pero que non transcenden á opinión pública.

Lembrou as circunstancias da súa chegada á Secretaría Xeral cando, nun feito insólito, o anterior director xeral de Migracións, o galego Ildefonso de la Campa, marchouse do seu posto de responsabilidade antes de ser cesado, unha actitude descoñecida en Administracións precedentes. Mesmo lembrou Consuelo Rumí que no seu caso, no seu día esperara pola toma de posesión de Cristóbal Montoro, para facer o traspaso cando o ex ministro de Mariano Rajoy fíxose cargo de Función Pública. Das datas nas que Consuelo Rumí volveu á Secretaría de Estado de Migracións, (xa ocupara o cargo no primeiro Goberno de José Luis Rodríguez Zapatero) lembrou como, o venres desa mesma semana atopouse con que o luns estaba convocado un Pleno do CGCEE ao que, aínda que asistiu, non puido dedicar o tempo que desexaría, fundamentalmente porque o regreso da secretaria de Estado a esta responsabilidade coincidiu cunha das crises migratorias máis importantes dos últimos tempos.

Nese momento, falamos de hai apenas 6 meses, Consuelo Rumí chegou a declarar que o seu regreso ao CGCEE producíralle un “shock”, xa que para ela foi como un “deja vú”, volver vivir unha situación que, por coñecida, atopouse enriba da mesa cuestiones de facía 7 anos, o que a deixou perplexa ao comprobar que os temas se tiñan enquistado, sen avances e, mesmo con algún retroceso, como o do voto rogado, unha decisión do seu partido coa que ela nunca estivo de acordo, e na que está implicada ao máximo para resolvela, aínda que deixou claro que é una cuestión responsabilidade de Exteriores e non da súa área.

Como diciamos, o regreso de Consuelo Rumí á Secretaría de Estado de Migracións coincidiu coa celebración do Pleno anual do CGCEE, o que xerou non poucas “inquietudes”, entre elas as do presidente do Consello Xeral, o asturmexicano Eduardo Dizy ao que, aínda que proposto para o cargo polo PP, a nova secretaria de Estado tranquilizou dicíndolle que contaba con el, da mesma forma que, no seu día e na súa anterior etapa, contara durante varios anos con Castelao, en referencia ao galaicoarxentino José Manuel Castelao Bragaña, ao que mantivo como presidente do CGCEE ao chegar a Moncloa o primeiro Goberno de José Luis Rodríguez Zapatero.

Nese "novo" primeiro contacto cos representantes da emigración española, Consuelo Rumí díxolles que, dado que estaban ante unha lexislatura “especial”, que non tería a posibilidade dunha xestión con 4 anos por diante, non faría promesas nin se comprometería a cousas que, por tempos, non sería capaz de cumprir, evitando en calquera caso xerar falsas expectativas, centrándose en 4 temas fundamentais, 2 deles xa resoltos, fundamentalmente porque si dependían da súa Secretaría de Estado, e grazas ao gran esforzo que fixo o seu equipo nestes meses.

Un deles, o da adecuación das pensións non contributivas que reciben algúns españois en Arxentina, xa foi resolvido, cun investimento que chegou aos 8.000.000 de euros e que alcanzou a 5.000 persoas, mentres que o outro tema resolvido foi o dos retornados de Venezuela sen ningún tipo de pensión que, cun gasto dun millón e medio de euros, xa alcanzou a case 500 beneficiarios.

Plan de choque en Venezuela

Falando de Venezuela, Consuelo Rumí anunciou que encargou ao novo conselleiro laboral da Embaixada de España, o canario Francisco “Paco” Armas, a redacción dun Informe da situación dos españois residentes no país, informe que, ademais de recoller a situación e que é o que se pode facer desde España por eles, será o punto de partida da posta en marcha dun Plan de choque para aliviar a dramática situación que están a vivir algúns emigrantes españois nese país. “Paco” Armas coñece moi ben o país e a emigración española porque xa estivo anteriormente, coas mesmas responsabilidades que retomou, na Embaixada de España en Venezuela.

Consuelo Rumí aclarou que, aínda que polas actuais circunstancias Venezuela significa unha prioridade e un esforzo especial para a Secretaría de Estado, a actitude será a mesma para calquera outro país do mundo no que haxa españois en estado de extrema necesidade.

O voto rogado

Asumindo unha vez máis que foi un erro, Consuelo Rumí insistiu en reiterar o seu compromiso para facer canto estivese ao seu alcance para derrogalo, dicindo que considera que a reforma da LOREG “vai por bo camiño”, aínda que a resolución non depende da súa área de responsabilidade, senón que é do Ministerio de Exteriores, incidindo que desde o Goberno, coa axuda da súa Secretaría, puxéronse todos os medios para resolver o asunto do voto desde o exterior, algo que, polo menos no que respecta ao Goberno, considera que perfectamente podería estar resolvido para as próximas eleccións xerais, non para as autonómicas do próximo 26 de maio de 2019.

Destacou Consuelo Rumí que o tema do voto rogado é un tema de consenso, aínda que estando o PSOE claramente posicionado a favor da derrogación, os “ bandazos” do PP, neste e noutros temas, fanlle dubidar da rapidez e a eficacia coa que, polos cambios de dirección do PP, podería resolverse o tema. “Agora ben: se fose así, deberá ser o PP o que explique aos seus simpatizantes no exterior o porqué da súa postura”.

Lei de Nacionalidade

Consuelo Rumí lembrou o compromiso que asumiu en xuño na súa breve presenza durante o Pleno do CGCCE, cando dixo aos conselleiros que se comprometía a impulsar a resolución das flagrantes inxustizas que se cometeron nalgúns casos coa concesión da nacionalidade, uns agravios comparativos cos que loxicamente non podía estar de acordo, aínda que en todo momento a secretaria de Estado deixou claro que o da nacionalidade é un tema que nin dependía nin depende da súa área de responsabilidade, dado que a da nacionalidade é unha competencia do Ministerio de Xustiza.

Comentou Consuelo Rumí que se preguntou á Comisión de Dereitos Civís e Participación do CGCEE, que é a que traballa con este tema, cales eran os mínimos, e son eses mínimos os que se consideraron e trasladado nas Emendas á Lei presentadas polo PSOE, aínda que Consuelo Rumí reiterou algo que xa trasladara aos membros da Comisión Permanente do CGCEE durante o encontro que mantivo con eles o pasado 13 de novembro, unha cita na que só estiveron presentes o medio da casa, Carta de España, e A Rexión Internacional, cando lles dixo respecto ao tema da nacionalidade, que en calquera caso, o PSOE “será tan xeneroso no tema da Lei de Nacionalidade como o sexan os demais partidos”, reiterando algo que xa dixera aos conselleiros: “O da nacionalidade é un tema que vai para longo”.

Neste punto, Consuelo Rumí, visiblemente molesta, referiuse a unha información publicada nun medio de comunicación no que se afirmaba que ela, no tema da nacionalidade, falara de “liñas vermellas”, un extremo que rexeitou frontalmente porque nin o utilizou nin o utiliza, “esa é unha frase que nunca saíu da miña boca”.

Do tema da tramitación declarou que será un tema que se deberá facer con consenso, moito debate e, por encima de calquera outra cousa, con responsabilidade e xenerosidade.

No repaso aos 3 supostos que sempre manexou a secretaria de Estado, volveu detallar, tal e como fixera ante a Comisión Permanente do CGCEE.

- Perda da nacionalidade por parte de fillos cuxos pais tiveron que facer unha renuncia expresa á súa nacionalidade

- Recuperación da nacionalidade para aqueles fillos cuxas nais non puideron transmitirlla

- Acceso á nacionalidade para fillos que non puideron optar a ela por ser maiores de 18 anos

Concluíu Consuelo Rumí dicindo que o da nacionalidade é un tema que levará tempo resolver, e que non estaría nada mal analizar o que ocorre en España coa nacionalidade, con agravios comparativos entre persoas nativas de países cos que España ten tratados de dobre nacionalidade, e outras nadas en países da Europa comunitaria que, para acceder á nacionalidade española non só teñen que renunciar á súa de orixe, senón que só poden acceder a ela despois de acreditar que viviron 10 anos en España, mentres outros conseguen a nacionalidade despois dun ou dous anos de estancia no noso país.

Consuelo Rumí desexou a todos un Feliz 2019, desexando que sexa un bo ano, que desexou chegase con Orzamentos e unhas boas eleccións, unha referencia evidente ás municipais e autonómicas do 26 de maio, xa que a convocatoria das xerais segue sendo a gran incógnita a desvelar nos próximos meses.