O Parlamento pide a derrogación do sistema de voto rogado para facilitar máis o voto emigrante

(05/12/2018)

O Parlamento pide a derrogación do sistema de voto rogado para facilitar máis o voto emigrante

    PP e PSOE, dispostos a revisar o modelo aprobado no 2011

La Voz de Galicia

domingos sampedro
santiago / la voz 05/12/2018

Para que un galego residente en Argentina ou Venezuela poida exercer o dereito ao voto nunhas eleccións autonómicas, xerais ou europeas ten que dirixirse ao consulado máis próximo e pedilo, tras comprobar que está inscrito no censo exterior, o CERA. É o que se chama rogar o voto. A partir de aí, a Xunta Electoral Central remítelle desde España toda a documentación electoral, utilizando o servizo local de correos, pero, ás veces, a correspondencia non chega ou o fai fóra de prazo. Esta é unha das razóns argüidas onte pola deputada Raquel Arias (PP) para demandar no Parlamento a derrogación do sistema de voto rogado co fin de facilitar máis o voto emigrante, «combinando todas as posibilidades de participación electoral» que estean ao alcance. A iniciativa vótase hoxe. En Marea e BNG  xa se pronunciaron en contra, pero o PSOE, que ten a chave para facilitar a reforma en Madrid, está disposto a apoiala.

O sistema de voto rogado implantouse no 2011, aínda con Rodríguez Zapatero na Moncloa, mediante unha reforma da lei electoral apoiada entón por case todos os partidos que veu precedida dun amplo debate que liderou desde Galicia para evitar as constantes irregularidades que rodeaban ao voto exterior. Antes da reforma, bastaba con figurar no censo para que calquera residente no estranxeiro recibise no seu domicilio, de oficio, a documentación para votar. E podía exercer ese dereito a través de terceiras persoas, o que provocaba que mesmo votasen algunhas persoas xa falecidas que seguían figurando como electores no CERA.

«Carga burocrática»

A reforma do 2011, á parte de abolir o voto exterior para as eleccións municipais, introduciu o voto rogado, de tal forma que só exerce este dereito quen o solicita previamente ao organismo correspondente. O rogo actúa como unha proba de vida do elector. Aínda que Raquel Arias queixouse onte de que «votar se converte nunha verdadeira carreira de obstáculos». «É un sistema cunha enorme carga burocrática», engadiu.

E o certo é que o voto rogado provocou un esborralle na participación, como se puido comprobar nas autonómicas galegas. Nas do 2009, as últimas celebradas co voto de oficio, participaron case o 31 % dos galegos inscritos no CERA; nas do 2016, con voto rogado, a participación caeu ao 3,5 %.

A iniciativa do PP que se aprobará hoxe limítase a pedir que se modifique «con carácter de urxencia» a lei electoral para eliminar a prerrogativa da solicitude do voto. Non alude a como sería o novo modelo, aínda que Raquel Arias suxeriu a instalación de urnas en consulados e sedes do Institutos Cervantes ou outros organismos oficiais, combinados con outros métodos como o voto por correo.

Desde o PSdeG, Juan Villoslada defendeu unha emenda ao texto do PP para apoialo, pero remitindo o acordo ao Congreso, non ao Goberno. E defendeu que había que derrogar o sistema de voto rogado para facilitar a participación, pero «substituíndo as garantías actuais por outras garantías», sinalou.

Os demais grupos desmarcáronse da petición. «Antes medio cemiterio dá Chacarita votaba nas eleccións», denunciou Olalla Rodil (BNG), que insistiu en que non se poden suprimir as garantías de transparencia no voto aprobadas no 2011. Similares críticas escoitáronse por boca de Carmen Santos (En Marea), que dixo que o «viraxe» do PP só estaba motivado polo seu interese electoral.

En todo caso, estas obxeccións non frearán o acordo parlamentario que PP e PSOE escenificaron onte nas súas intervencións.