Durante cada día do ano pasado 83 persoas deixaron os seus fogares en Galicia para instalarse nalgún outro punto do Estado ou noutro país. En total foron 30.154 os que se marcharon, unha cifra moi similar á que se rexistrou no 2013, xa que agora emigrou un residente menos por xornada. Pero a relevancia do novo balance migratorio de Galicia outórgaa o facerse sensiblemente negativo ao converter en tendencia que a emigración que sofre a comunidade sexa xa maior que o número de persoas que chegan de fóra.

Por segundo ano consecutivo a fuga de residentes é superior ao volume de altas, situación que non se deu en Galicia desde o 2002, ano no que o Instituto Galego de Estatística comezou a procesar os datos dos movementos migratorios na comunidade.

Durante o 2014 foron 30.154 os residentes que se foron vivir máis aló dos límites de Galicia, mentres que foron 27.875 as persoas que desde fóra elixiron algunha localidade galega para iniciar unha nova etapa nas súas vidas. O saldo migratorio converteuse así en negativo en 2.279 persoas, como un ano antes fora de 2.833. Ese balance alcanzara a súa cota máis alta pero en positivo -é dicir máis entradas que saídas- xusto antes de que arrincase a crise, cando no 2007 o resultado da devandita conta foi de 19.583 a favor da incorporación de novas altas ao censo de residentes en Galicia. Desde que explotou o escenario económico son 204.033 os residentes en Galicia que se marcharon a outro lugar a vivir, mentres que foron 240.130 as persoas que decidiron asentarse nalgunha localidade galega procedentes do estranxeiro ou do resto de España.

Cambio de tendencia

A pesar de que no último ano repítese a tendencia negativa do exercicio anterior de máis emigración que inmigración, a análise das marchas da comunidade depara unha notable diferenza entre ambos os períodos: recuperouse a captación de residentes do exterior.

No 2013 o saldo migratorio galego foi negativo, fundamentalmente porque foron case 2.500 persoas máis as que partiron cara a outros países que os que chegaron do estranxeiro. No 2014 o escenario foi diferente, ao chegar 85 inmigrantes máis doutros países que os que desde Galicia se foron máis aló das fronteiras españolas. Foi a emigración a outras autonomías a que mantivo a tendencia negativa, ao ser 2.364 máis os que se marcharon a outros puntos do resto de España que os que chegaron deles.

Máis saídas de maiores

Establecida con claridade a nova tendencia á emigración dos galegos, a análise migratoria que deu a coñecer onte o IGE apunta a que esta nova onda cara ao exterior caracterízase por un aumento dos continxentes de grupos de idade de máis de 30 anos. Si no 2002 os que tiñan entre 30 e 54 anos representaba ao 39 % dos que emigraban, agora ese grupo subiu ata o 46,4 %. Aínda máis notable é a evolución dos maiores de 55 anos, que no primeiro ano de referencia do instituto estatístico apenas alcanzaba ao 1,6 % dos que abandonaron Galicia para converterse agora no 17 % dos que se van.

¿E onde emigran? Dentro de España, Madrid é o primeiro obxectivo e Canarias o segundo, aínda que no caso das illas só para os galegos, xa que para os residentes na comunidade que contan con pasaporte estranxeiro o é Cataluña.

Madrid, Cataluña e Canarias son tamén os maiores aportadores de inmigrantes a Galicia, en gran medida de retornados que probaron nas devanditas comunidades sorte laboral ou formativa. Analizando precisamente o camiño de volta da inmigración no seu conxunto, destaca nese campo o papel de Venezuela, ao chegar do devandito país o maior continxente de retornados de cantos se rexistraron o ano pasado, 719 en total, aos que se suman outros 334 con pasaporte estranxeiro, na súa maioría descendentes de anteriores xeracións da emigración galega do século pasado. Durante os dous exercicios precedentes chegaron tamén da devandita república suramericana 1.410 persoas entre españois e emigrantes con nacionalidade venezolana.

Máis retornados

O segundo punto de partida desde o exterior cara a Galicia é Suíza e o terceiro México, en ambos os caso co mesmo compoñente de inmigración de retorno como elemento determinante nese fluxo de altas consignadas na comunidade no último ano.

A inmigración rexistrada desde outras comunidades cara a Galicia diminuíu desde o principio da crise un 22,4 %, mentres que a chegada do estranxeiro baixou noutro 53 %, o que se reflicte nunha caída global nas entradas dun 37,6 %.

A emigración acumula en cambio un aumento do 12 % desde o 2008, resultado dun crecemento de apenas dous puntos nas partidas cara a outras comunidades e dun 38,5 % en cambio no que se refire ás saídas cara a outros países.

Os focos da emigración

Vigo con 3.265 persoas que partiron fóra de Galicia e A Coruña con outras 2.830 son os dous principais focos de emisión de emigración, pero máis aló do volume que achegan as cidades polo seu maior censo, destacan sobre todo casos como o de Verín, de onde saíron fóra da comunidade 696 dos seus veciños, como de Oleiros 504 e de Ames e Marín 413.

Visto desde o punto do vista do saldo migratorio, este só é positivo en 126 dos 314 concellos galegos, partindo no resto máis xente á emigración que as altas captadas na inmigración. A Coruña é a localidade que presenta o mellor balance, con 492 novos residentes a maiores, seguida de Oleiros 191; Vilardevós 179; Culleredo 130, e Barbadás 100.

No extremo contrario, os peores saldos rexístranse en Verín, Redondela, Marín, Ourense, Sanxenxo e Vilagarcía.

A Coruña é a urbe que máis veciños atrae do resto da comunidade

Nos últimos 22 anos instaláronse máis vigueses na Coruña que coruñeses en Vigo. Nese tempo foron máis os pontevedreses que se mudaron a Vigo que os ourensáns que tomaron ese camiño cara á cidade olívica, rompendo así un tópico instalado desde os anos sesenta na relación residencial entre as dúas cidades do sur de Galicia. A Coruña foi neses dous decenios o maior aportador de residentes a Ferrol, Santiago e Lugo, mentres que Vigo o foi de Pontevedra e Ourense.

No último ano foron 60.521 os residentes en Galicia que cambiaron de municipio sen deixar a comunidade. Devandito fenómeno da emigración interna moveu de domicilio a 1,2 millóns de persoas, sendo desde principios do presente século cando se supero a cifra de 50.000 traslados anuais e xa non se volveu a descender do devandito nivel.

A Coruña é a localidade máis beneficiada polo fenómeno migratorio interno, en tal magnitude que ese tipo de altas case alcanza desde o ano 2002 o volume do seu censo actual, ao sumarse por devandita vía 218.947 altas. Vigo é a segunda urbe de maior atracción, con 134.214 veciños procedentes doutras zonas de Galicia, mentres que Santiago, terceira, non queda moito máis atrás ao captar 96.715. Lugo e Pontevedra son as que menos inmigración galega absorben.

Como dato indicativo dos movementos interiores, o maior fluxo de migración interior das cidades produciuse o ano pasado cara a vilas de entre 20.000 e 50.000 veciños.