A emigración vai ligada á historia de Galicia. O continente americano está infestado de galegos que tiveron que partir cara a el para labrarse un futuro e manter ás súas familias. Un deles é Jesús Faustino Rañó Rodríguez, quen pasou a súa infancia na casa que os seus avós posuían en Santa María de Leiro (Rianxo) ata que aos 11 anos partiu cos seus parentes en dirección a Uruguai. Rañó, que hoxe ten 95 anos, recorda aquela travesía de 20 días entre Vigo e Montevideo a bordo do buque alemán Xeneral Osorio como «inesquecible».
En Uruguai traballou en diferentes gremios ata que conseguiu asentarse como profesor de matemáticas. Tamén contraeu matrimonio e tivo unha filla, pero a pesar de ter a súa vida en Montevideo leva a Galicia no corazón e decidiu empezar a escribir cantares «para sentirme na miña terra», afirma. Agora moitas desas obras están publicadas e desde Rianxo faranlle unha homenaxe ao autor e aos textos dedicándolle a segunda edición dos Cadernos de Literatura Popular. Para iso, a filóloga Raquel García dedicouse a estudar e analizar a obra de Rañó e puido chegar á conclusión de que «el na súa realidade cotiá esperta na súa casa de Montevideo despois de soñar con Rianxo e Galicia, que é o que fai que poida estar fóra da terra».
Máis de 600 textos escritos
Jesús Faustino Rañó escribiu ao redor de 650 cantares ata a data, aínda que non todos se publicaron, pero a cifra segue aumentando xa que, «actualmente hai tres traballos presentados na Inspección de Ensino Musical do Consello de Educación Primaria» indicou. A temática dos seus escritos é variada: hainos de amor como o titulado Tres mozas teño en Rianxo, enxalzando festas populares como as que renden homenaxe ao Apóstolo Santiago ou outras nas que a acción vira en torno ao mar.
Parte da obra de Rañó poderá gozarse coa publicación editada polo Concello de Rianxo durante a Festa do Libro. Nela recóllense «pezas representativas», indicou Raquel García, que versan sobre a emigración e as súas vivencias en tres lugares moi importantes para o autor como son Rianxo, Vigo e Santiago de Compostela. García definiu ao escritor rianxeiro como «un autor popular que une á perfección a poesía e a música. Ten poemas que contan con onomatopeas que imita á música muiñeira».
Unha vida de anécdotas
A vida de Jesús Faustino Rañó é extensa, do mesmo xeito que a súa obra. En tantos anos ha ter tempo de vivir situacións curiosas e únicas que lle permiten contar un bo puñado de anécdotas, unhas en Galicia e outras en Uruguai. Entre elas atópase o ter sido paciente de Alfonso Castelao, ao que rende homenaxe nas súas cantares, quen ademais de ser un habilidoso coa pluma tamén o era co bisturí.
Na súa estancia en Montevideo, por exemplo, pode presumir de ter traballado na primeira empresa que elaborou os acabados dos interiores dos primeiros autobuses urbanos que circularon pola cidade, ou ser unha das poucas persoas que poderá dicir que se xubilou tres veces, unha en 1950, outra en 1965, tras ter traballado durante 45 anos, e, xa si de forma definitiva, en 1990.
