O que está a pasar no Mediterráneo é unha traxedia que se dispara aínda máis polo cambio de perfil que están experimentando as persoas que emprenden esa desesperada viaxe a Europa. Porque non só hai que ter en conta o incremento de inmigrantes que xogan o seu futuro a unha única carta, tamén o feito de que «cada vez hai máis mulleres con nenos». É o que explica o director de Asuntos Humanitarios de Médicos sen Fronteiras, Hernán do Val. Esas razóns son as que levaron a esa oenegué a pór en marcha a partir do 1 de maio unha operación de rescate propio no mar en colaboración con Moas, outra organización con sede en Malta.

-¿Como é o operativo que porán en marcha?

-É un barco de 40 metros que está dedicado a rescatar a inmigrantes que tratan de chegar a Europa por mar. Moas Malta xa fixo esta operación e o ano pasado rescatou a 3.000 persoas. O barco ten unha tripulación de vinte presentas que está especializada en rescate marítimo, levan un equipo de observación aérea e traballan en colaboración coa Garda Costeira Italiana. Ademais de expertos en rescate, a bordo tamén hai médicos e enfermeiras, porque máis aló do recoller a esas persoas do mar hai que darlles axuda médica.

-Non fai moito un grupo de inmigrantes que xa rescataran faleceron de frío na cuberta dun barco.

-Hai que ter en conta que esa xente é moi vulnerable. O Mediterráneo ten unhas condicións moi extremas. Pode facer calor polo día, pero moito frío pola noite.

-O primeiro ministro Matteo Renzi lanzou unha mensaxe hai días que asusta. Explicou que Italia estaba a realizar rescates practicamente en estado de abandono. ¿Opina igual?

-No 2014 Italia lanzou a operación Mare Nostrum. Logo cancelárona e o Frontex puxo en marcha a operación Tritón. Parece inexplicable que suspendan o primeiro deses operativos cando cada vez chegan máis persoas ao Mediterráneo. Mare Nostrum non é como a do Frontex, porque tiña máis orzamento e máis barcos. Ademais a zona de cobertura na que operaba era moito máis próxima a Libia, que é o país do que parten a maior parte dos barcos. Agora hai menos diñeiro e menos buques. Pero, ademais, eses buques operan máis preto das costas de Europa. Tampouco teñen o mandato de salvamento.

-Precisamente hai uns meses Europa abriu o debate sobre o feito de que Frontex asumise o mandato de salvamento. Houbo ministros como o noso de Interior que dixeron que iso podería provocar un efecto chamada .

-O argumento do efecto chamada é cruel e falaz. Non ten sentido ningún. Esa viaxe é algo que se pensa moito antes, non depende de que haxa alguén encargado do rescate ou non. Ademais, a xente que vén ponse en mans de organizacións que teñen niso un medio de ingresos. Con Mare Nostrum foron 3.300 as que chegaron ás costas de Italia. Este ano, que non hai operación, xa van polas 4.500. Xa que logo, a capacidade de rescate non ten que ver coa cantidade de persoas que tratan de chegar a Europa.

-Ademais da operación que porán en marcha o día 1, ¿que traballo fai a súa oenegué coa inmigración?

-Desde hai anos traballamos nos países de orixe das persoas que tratan de chegar a Europa, onde hai conflitos ou pobreza. Tamén estamos en Lampedusa e Ragusa.