Un pobo que cada vez ten menos novos ten máis difícil o seu desenvolvemento e continuidade social, laboral e incluso identitaria ao facerse máis dependente da produción e amparo económico do resto do Estado. E ese é o camiño que cada vez con máis pendente descendente segue Galicia, pois a caída da súa poboación nas franxas máis novas é moito maior que no resto da súa pirámide de idade.
Os datos do padrón continuado, que con carácter definitivo foi dado a coñecer onte polo Instituto Nacional de Estatística, reflicten que a 1 de xaneiro do 2014 había na comunidade 17.245 persoas menos que o ano anterior. A análise pormenorizada da devandita cifra indica que o crecemento dos grupos de maior idade paliou en parte un desastre poboacional maior. Salvo entre cinco e catorce anos as demais franxas de idade xuvenís sufriron en só un ano un espectacular retroceso. Tanto, que de entre 15 e 34 anos dun exercicio para outro desapareceron 26.834 residentes en Galicia.
Estranxeiros novos
Non se pode atribuír devandito salto atrás só en base ao envellecemento da poboación e o estrechamiento dos grupos novos. É máis, a emigración, tanto de estranxeiros como de galegos se converte nun feito determinante para explicar a visible dentada que a pirámide de poboación de Galicia está a sufrir nos chanzos de acceso á etapa laboral.
Cando arrincou o 2013 habitaban en Galicia 109.962 estranxeiros. Justo un ano despois había 11.717 menos, case 14.000 se se suma a baixada xa sufrida un ano antes, cando deixou de crecer o colectivo foráneo na comunidade, curiosamente máis tarde do que o fixera no conxunto do Estado.
Os datos do INE explican que case o 60 % dos estranxeiros que deixaron de integrar o padrón galego no último ano (8.025 en total) tiñan entre 16 e 44 anos. A maior proba de que Galicia non é agora enclave de atracción laboral.
Os cambios na colonia estranxeira introduciron tamén variacións no peso das distintas nacionalidades presentes na comunidade. Portugal segue sendo o primeiro aportador de foráneos a Galicia, o 19 % do total, aínda que por primeira vez en anos con menos de vinte mil integrantes dada a caída na construción, que historicamente exerceu como imán para a emigración desde o outro lado da fronteira. Os brasileiros, nacionalidade baixo a que tamén chegaban multitude de residentes en Portugal, deixaron o seu segundo posto no ránking en favor dos romaneses. Os nados en Brasil chegaron a superar os dez mil hai só dous anos, e agora son 8.189, cifra pasada polos chegados de Romanía, a pesar de ter sufrido igualmente unha diminución na súa colonia. De 9.394 romaneses empadroados no 2013 pasáronse a 9.200.
A radiografía residencial galega complétase coa achega doutras comunidades autónomas. Ata 145.915 empadroados naceron no resto de España, como outros 117.759 galegos fixérono tamén no estranxeiro.
Case tres mil enclaves de poboación xa non teñen xente
O progresivo envellecemento da poboación galega está provocando un incremento da idade media do padrón
A actualización que do nomenclátor presentou tamén onte o INE indica que na Coruña 1.258 núcleos que contaron con poboación en épocas recentes, hoxe non teñen nin un só habitante. A mesma circunstancia dáse en 910 enclaves da provincia de Lugo, ou en 187 da de Ourense e noutros 117 de Pontevedra. En total 2.472 localizacións onde só queda o recordo de haber estado habitados algunha vez.
Afastando un pouco máis a lupa ata fixarse no perfil das parroquias, o nomenclátor indica que un total de 155 desas entidades de poboación colectiva perviven con menos de cen habitantes no seu territorio. A Coruña é a provincia máis afectada por esa escasa cobertura poboacional, con 94 parroquias cunha baixa presenza, seguida de Pontevedra con 40.
Ademais do despoboamento, o progresivo envellecemento da poboación galega está provocando un incremento da idade media do padrón. Dos 45,2 anos que tiña de media o conxunto da poboación galega no 2011, pasouse agora a 45,9 anos, cifra que se pulveriza en Ourense ao alcanzar xa o seu habitante tipo a barreira dos 49,4 anos.
