Cotobade. A historia de San Xurxo de Sacos dende a mirada da emigración

(19/05/2014)

A historia de San Xurxo de Sacos dende a mirada da emigración

Diario de Pontevedra

16/05/2014 - Carolina Sertal (Cotobade)



 

Fotografía de 1897 na que se pode ver á dilixencia que pasaba pola Canella Real, a actual N-541. D.P.

Moitos daqueles galegos que a finais do século XIX se viron obrigados a deixar atrás aos seus nunca chegaron a esquecer de todo a terra que os viu nacer. Se ben algúns xamais chegaron a regresar, si se preocuparon de enviar con certa frecuencia remesas para amparar economicamente a súa familia e, no caso concreto da parroquia de San Xurxo de Sacos, en Cotobade, este feito deixouse notar.

Conta Carmiña Cubela, unha dos vogais da xunta directiva da Comunidade de Montes, que a ela a emigración lle tocou de preto, pois tiña varios parentes en América, e explica que era frecuente que os residentes en Bos Aires cruzasen de novo o charco para asistir aos eventos de moda máis prestixiosos de París.

«Despois de pasar varios días na capital francesa, antes de partir, moitos facían unha parada en San Xurxo e non dubidaban en fotografar todo o que atopaban ao seu paso, xa que eles contaban con máquinas de fotos sofisticadas, mesmo algunha reproducía a imaxe en tres dimensións. Despois, enviaban aos seus parentes ás fotos a través do correo e nós conservámolo, consideramos que era importante mantelo», comenta Cubela.

Exposición

Grazas a aquelas fotografías que foron tomadas a principios do século XX, os veciños de San Xurxo de Sacos poden coñecer a día de hoxe aos integrantes da dilixencia que pasaba pola Canella Real, a actual N-541, ou ter constancia de como se quentaba a auga do balneario de San Xusto. E é que, a partir de mañá, os interesados poderán visitar unha mostra de 250 fotografías que recollen a historia da parroquia de Cotobade na antiga escola de San Xurxo, na que a Comunidade de Montes descubrirá unha placa conmemorativa a aqueles emigrantes que contribuíron a levantala no seu día e que abrirá as súas portas ás 19.30 horas.

«Antigamente foi unha escola e nós considerabamos que tiñamos que recuperala. Quizais chega tarde, pero este é un acto de xustiza a todas aquelas persoas que tiveron que marchar e nunca deixaron de enviar cartos ao concello, así como unha homenaxe a todas aquelas persoas que quedaron no municipio para sacar adiante isto», indica Carmiña Cubela.

As fotografías máis antigas datan do ano 1890 e na exposición tamén se pode encontrar unha daquelas máquinas coas que foron tomadas e que, segundo sinalou Carmiña Cubela, ten ao redor de 114 anos. «É certo que é importante o que podemos atopar nas imaxes, dende os diferentes eventos que tiñan lugar na parroquia ata a dilexencia que pasaba por aquí. Ao fin e ao cabo, é a nosa historia. Pero tamén é importante que se coñeza a outra cara, a realidade dos emigrantes que deixaron constancia desa historia e que realizaron ás achegas precisas para emprender diferentes obras na zona», apunta o vogal da Comunidade de Montes.

Neste sentido, entre outras das actuacións emprendidas no municipio de Cotobade destaca a construción do camposanto da parroquia, que foi realizado coa achega de emigrantes galegos que estableceron a súa residencia en Brasil, Montevideo, Cuba e Bos Aires. En xullo do ano pasado, descubriuse unha placa conmemorativa no cemiterio co obxectivo de mostrar a gratitude que os veciños de San Xurxo de Sacos gardan aos seus benfeitores.