«No libro analizo as consecuencias de todo tipo, sociais, económicas, empresariais... tras regresar os emigrantes. Recollo, por exemplo, a beneficencia que practicaron, que é un fenómeno singular de Galicia e Asturias, que non se da nesa dimensión en ningún país. Tamén de como entraron en política, que é curioso porque en moitos concellos se repiten as mesmas pautas. En 1900 practicamente todos os alcaldes da comarca son americanos, e tamén na ditadura de Primo de Rivera. E os primeiros franquistas, os de Ribadeo, Navia ou Castropol por exemplo, son fillos de americanos. O libro está cheo de documentación, que trato de literaturalizar».
-¿Canto queda desa pegada?
-Moitísimo. Basta con escabar un pouco para ver a cantidade de negocios e obras que xurdiron cos emigrantes de América retornados.
-¿E que conclusión saca dá súa investigación?
-Que o fenómeno migratorio foi e é unha traxedia polo desarraigo que significa e porque moitos fracasaron, pero curiosamente a lembranza que ten a xente, os fillos e as familias, é positiva, porque quedámonos co bo, con todo o que trouxeron, a cantidade de xente con iniciativa que triunfou e que co paso do tempo voltou e contribuíu decisivamente ao desenvolvemento económico da comarca, coa construción, impulsando negocios, asociacións, a cultura...
-Ou libro está dedicado a Pepe Lastra.
-Foi un emigrante en América que morreu en Ribadeo o ano pasado, fillo de outro emigrante en América de Taramundi. Foi un home moi destacado, co que tiven moito trato, culto e cunha vida moi intensa. Por exemplo, foi comisionado persoalmente por Ted Kennedy como representante persoal seu para convencer aos demócratas de Puerto Rico.
O libro presentarase hoxe, venres, na biblioteca municipal de Ribadeo, ás oito da tarde. Intervirán Chemi Lombardero e o xornalista Martín Fernández Vizoso.