GALEGO | ESPAÑOL

PORTAL DA INMIGRACION NOS CONCELLOS DE GALICIA
ObxectivosIntegraciónFerramentas
-LexislaciónOrganismos-

Carlos Ferras: «A muller é a primeira en emigrar»

(20/01/2014)

«A muller é a primeira en emigrar»

Este investigador alerta da gravidade demográfica que viven os concellos da montaña

O profesor Ferras é un dos maiores especialistas en poboación que hai en Galicia. Dirixe o Grupo de Investigación Socio-Territorial e o Centro de Estudos Euro-Rexional Galicia / Norte de Portugal, desde onde analizan pirámides de poboación e propoñen solucións para evitar a sangría demográfica que vive a nosa comunidade.

-¿A que se debe que en bastantes concellos de Lugo vivan máis homes que mulleres cando no resto de España é ao revés?

- É unha anomalía á tendencia xeral. En todos os países nacen máis nenos que nenas pero as mulleres teñen maior esperanza de vida. En Galicia as mulleres viven máis anos que os homes e superan holgadamente os 80 anos, co cal previsiblemente aumentarán a súa media de vida nas próximas décadas. Podemos pensar que as nenas que nacen actualmente poden aspirar seriamente a superar os 100 anos en maior medida que os homes. Xa que logo o feito de que en 84 municipios galegos predominen os homes é unha anomalía respecto da tendencia xeral; isto é sinónimo da existencia de importantes fluxos de emigración feminina cara ao exterior. Estamos en contornas sociais incapaces de soster os seus recursos demográficos. As mulleres son as primeiras en abandonar o fogar familiar; márchanse en idades temperás polo escaso futuro que lles depara. Esta situación é propia de comunidades rurais en zonas de montaña con roles de dominio patriarcal. As relacións de xénero nas familias adoitan ser negativas para a muller.

-¿Que consecuencias ten que os concellos da montaña teñan esta particularidade?

- Son moi negativas. Podemos considerar que é a antesala do abandono e desaparición da comunidade. A natalidade reséntese e prodúcese un envellecemento a medida que os homes predominan na propia comunidade. O patriarcado fortalécese e entramos nun círculo vicioso onde a muller se ve sobrecargada de traballo co coidado da casa, do homes da unidade familiar, de cociñar, limpar, traballar a terra, coidar os animais, etc. ata o punto de que se xeran un illamento social e cultural. Isto sucede en municipios envellecidos e maiormente localizados na montaña. Hai que ter en conta que as cidades se caracterizan polo predominio das mulleres na súa pirámide demográfica fronte ás áreas rurais onde sucede o contrario. O rural tradicional foi sempre hostil ás relacións de xénero e a situación da muller nestas comunidades foi de marxinación. Con todo debemos ter presente que o medio rural cambiou e hoxe en día podemos atopar un rural moderno ao cal regresan novos das cidades co fin de emprender novos estilos de vida ante o incerto futuro laboral que se lles presenta na cidade. Por iso podemos pensar nunha diversidade de ruralidades modernas e tradicionais con relacións de xénero moi dispares. Sería interesante investigar a violencia de xénero comparativamente entre áreas rurais e áreas urbanas actuais antes de facer afirmacións xerais.

 

-¿Como se reverte esta situación?

- É preciso contextualizar devandita situación na crise demográfica da sociedade galega; a cal a día de hoxe é incuestionable. O envellecemento só se supera coa recuperación da natalidade e coa capacidade de atraer aos mozos. Pero para iso necesitamos un proxecto colectivo de futuro en Galicia; un auténtico plan estratéxico que sexa capaz de axuntar vontades e fixar obxectivos comúns a expensas da opción política ou ideolóxica. Creo que a sociedade en Galicia a escala local debe recuperar o seu poder e capacidade de autogestión; e a administración pública, sexan os municipios, a Xunta ou o Goberno, deben facilitalo. Hai que superar as burocracias, facilitar a innovación, a creatividade, a responsabilidade social e ambiental, e, moi importante, atraendo o interese dos centos de miles de galegos e galegas residentes no exterior. Os emigrantes e os seus descendentes de varias xeracións poden ser o motor de tracción para avanzar na superación da crise demográfica de Galicia. Son recursos humanos cun potencial en capital social, incluso en capital financeiro, que poden crear redes comerciais e culturais co exterior. Ademais de traer novos valores, conceptos, mentalidades, innovacións, etc. O caso irlandés foi exemplar respecto diso pois é o país europeo coa maior renda per cápita e maior vitalidade demográfica; que do mesmo xeito que Galicia experimentou unha forte emigración tradicional e tivo problemas coas economías rurais de minifundio. A solución non é individualmente en cada provincia ou municipio a partir de ocorrencias máis ou menos mediáticas como «as caravanas de mulleres» ou «os cheques bebé» ou as «vivendas gratis en pobos ou aldeas de pensionistas». Necesitamos follas de ruta e planificación estratéxica global a nivel de Galicia en conxunto.

 

-¿A muller na montaña emigra con máis facilidade?

- Efectivamente é así. A montaña de Lugo é exemplar respecto diso. Pero se relaciona co «quen manda na casa» e as relacións de xénero patriarcales; que ademais ven reforzadas polo dominio crecente do número de homes e polo envellecemento e perpetuación de mentalidades tradicionais e conservadoras. É un problema cultural de enorme magnitude que aboca á comunidade ao fracaso vital e á desaparición.

-¿Por que no sur de Lugo hai máis mulleres que homes?

-As súas pirámides mostran un envellecemento crecente durante as últimas dúas décadas; con todo a diferenza da montaña nestes casos obsérvase que as mulleres son máis numerosas que os homes nas cohortes de máis de 65 anos. Probablemente estamos ante xubilados que retornan ao municipio ou comarca de orixe ou ben ao núcleo urbano próximo; e incluso ante comunidades con menos forza o patriarcado.

 

 

Novas e Actualidade


Titulares
Histórico


 ACTIVIDADES

Marzo 2024
LMMeXVSD
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       



 AREA DE TÉCNICOS

 Usuario:
 Contrasinal:
 

 
¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta

OBXECTIVOS | INTEGRACIÓN | FERRAMENTAS | LEXISLACIÓN | ORGANISMOS | NOVAS | CONTACTO

(c) 2009 FEGAMP, Federación Galega de Municipios e Provincias :: Texto legal
FEGAMPinmigracion@fegamp.es
Xunta de Galicia

Desarrolo: AVA Soluciones Tecnológicas