O destino menos apetecible para emigrar chámase España

(23/04/2013)

O destino menos apetecible para emigrar chámase España

Case ninguén en Portugal considera ao país veciño como unha boa opción

Portugal non é unha opción de futuro. Esa é a idea de fondo que sobrevoa o campus universitario de Lisboa e seguramente os do resto da república. Poucos estudantes cren que o seu país lles dará unha oportunidade laboral digna cando saian das aulas, pero moitos menos confían en que esa oportunidade estea en España. Os apuros económicos do país veciño, singularmente as súas marcas en desemprego, son sobradamente coñecidos en Portugal e, de feito, a moitos portugueses nótaselles o triste consolo de que alén da fronteira, as cousas van aínda peor.

«Non, non. En España non. Seguramente probarei en Australia. Teño amigos que foron alí a traballar e se que están a contratar persoal sanitario. E a miña nai anímame, porque ela sempre tivo na cabeza saír de Portugal», explica Ana Rita, unha estudante de Psicoloxía que, con só 20 anos, colocou os seus soños de futuro nas antípodas. O normal é escoitar proxectos cara a países lusófonos como Brasil, Angola ou Cabo Verde, pero o abano amplíase a medida que os nichos de traballo van recibindo a súa ración anual de licenciados.

Calor e diñeiro

«A nosa promoción está a colocarse máis ou menos ben, case todos no estranxeiro, pero os que van dous cursos por baixo vano a ter moito máis difícil», calcula Liliana Riveiro, que con 25 anos está no seu último ano de Xeoloxía: «Brasil e Angola son os dous destinos máis idóneos, polo idioma e pola calor», afirma sorrindo, pero a medida que avanza a conversación, o sorriso se esfuma: «É unha decepción e unha vergoña que pasemos estes anos concentrados, estudando, para ter que irnos agora fose do país. Aquí pídenche unha experiencia que non podes conseguir e unhas condicións laborais que son unha porcallada».

Un curso universitario costa na Universidade de Lisboa, en función da facultade, unha media de 1.100 euros, que é moito ou é pouco segundo a quen se pregunte. As bolsas, de acordo á deterioración dos servizos públicos, descenderon, co que a formación universitaria complicouse: «Eu coñezo a varios que tiveron que deixar a facultade por dificultades económicas. Ou perderon a bolsa ou o traballo co que se pagaban o curso», di Bruno Santos, outro estudante de Xeoloxía que, contra todo prognóstico, si ten a España entre os seus cálculos: «Gustaríame traballar en Lanzarote».

«En principio quixese traballar en Portugal, pero non está nada fácil. Se non o atopo pronto, está claro, terei que irme», razoa Luis Monteiro, un estudante de Dereito que está no último curso e que traza unha severa análise da situación do seu país: «Só se pensa na débeda e no déficit e co aumento dos impostos a economía vai caer aínda máis. A única solución que vexo é unha renegociación da débeda».

Douscentos quilómetros máis ao norte, en Montemor, unha localidade de base agrícola de 25.000 habitantes, un grupo de estudantes de formación profesional formulan plans similares aos dos universitarios lisboetas: «O traballo está cada vez peor, así que, cando terminemos, teremos que emigrar», xustifica Cristiano Portesao, estudante de informática de 19 anos: «Pero non a España. Non vale a pena». Nun momento, o grupo de rapaces que se han apelotonado á saída do instituto expoñen o que saben de España: «Moito paro», di un. «E a xubilación aos 67 anos», achega outro algo máis alá. Se a marca España ten problemas en xeral, nese punto do mundo está totalmente afundida.

A saída natural

«Francia é un bo destino», afirma João Pedro, estudante de imaxe no mesmo instituto. Son poucos os rapaces alí que non ten algún familiar no estranxeiro, así que manexan información de primeira man e o selo da emigración no seu ADN. Os seus pais pensaron que a esa xeración xa non lle tocaría saír, pero a realidade está a ser outra. «Prefiro non pensar no futuro, pero o que máis estou a inculcar aos meus fillos, que aínda están na secundaria, é que se formen ben cos idiomas, porque non lles vai quedar máis remedio que emigrar», opina Carlos Figueredo, un comerciante lisboeta de 48 anos: «É o mesmo que nos anos sesenta do século pasado. A min tamén me tocou emigrar; estiven un ano en Alemaña, pero pensei que isto non volvería suceder. Agora xa está claro que os mellores anos do país foron os que transcorreron desde 1980 ao 2000. Logo veuse todo abaixo».