Sanidade esixe 710 euros ao ano aos sen papeis por ser atendidos

(07/08/2012)

Sanidade esixe 710 euros ao ano aos sen papeis por ser atendidos
Os inmigrantes irregulares con máis de 65 anos abonarán o dobre
Embarazadas, asilados, vítimas de trata e menores non pagarán
Os estranxeiros poderán acceder ao servizo se levan un ano empadroados

Ania Elorza / Emilio de Benito Vitoria / Madrid 6 AGO 2012 -

Sociedade ampliar foto
Inmigrantes atendidos nun centro de saúde de Barcelona. / MARCEL LÍ SÀENZ

Logo de sacar a colectivos como os inmigrantes sen permiso de residencia da asistencia sanitaria pública "excepto a urxente", o Ministerio de Sanidade planea crear, baixo o nome de convenios especiais, unha vía para que estas persoas poidan volver ser atendidas no sistema público. O método elixido é que poidan subscribir algo parecido a pólizas (convenios chámanos) con pagos que se asemellan aos dos seguros sanitarios privados.

A orde que prepara o Goberno de Mariano Rajoy, á que tivo acceso O PAÍS, establece que as persoas menores de 65 anos que queiran ser atendidas en hospitais e centros de saúde públicos deberán pagar 710,40 euros ao ano "59,20 mensuais". Desde os 65 anos en adiante, o custo ascendería a 1.864,80 euros anuais (155,40 ao mes).

Segundo os cálculos realizados para esta proposta polo Ministerio de Sanidade, os menores de 65 anos pagarían 177,5 euros menos do que se estima, máis ou menos, que gastará cada persoa nesa franxa de idade, e os maiores de 65, 466,3 euros menos, que serían asumidos polas Administracións. A memoria económica que acompaña ao borrador conclúe que "este novo convenio non tería impacto económico significativo".

A orde é o desenvolvemento do real decreto publicado a finais de abril deste ano, que delimitaba o acceso á sanidade pública, e dun segundo decreto publicado no Boletín Oficial do Estado do pasado sábado, que recolle cambios como devolver aos maiores de 26 anos que non cotizaron na Seguridade Social a condición de asegurados e deixar fóra a quenes teñan rendas superiores aos 100.000 euros anuais.

A medida afectará a quenes non estean asegurados nin sexan beneficiarios do Sistema Nacional de Saúde, como é o caso dos inmigrantes sen permiso de residencia, a partir de setembro. Pero nin sequera todos eles poderán acceder a un convenio deste tipo, xa que terán que cumprir dous requisitos: levar polo menos un ano empadroados en España e non ser beneficiarios no sistema de sanidade pública. Non hai unha cifra de posibles afectados. Ao comparar os datos do padrón e as altas na Seguridade Social, saen uns 150.000 estranxeiros en situación irregular, pero parte deles (ao redor do 15%) son menores, e para eles si vai haber atención sanitaria pública.

Asinar estes convenios será voluntario, e estes non cubrirán o pago dos medicamentos ou o transporte sanitario, que correrían a cargo, por completo, das persoas que os subscriban.

Non pagar unha das cotas terá como castigo tres meses de suspensión do convenio "é dicir, que durante ese tempo negaránselles os servizos sanitarios non urxentes". Se nese tempo corríxese a falta de pagamento, o convenio seguirá en vigor pero, se non se salda a débeda, extinguirase o dereito á asistencia sanitaria.

A colectivos especiais, como as inmigrantes embarazadas "ás que a sanidade pública ten que atender obrigatoriamente durante o seu embarazo, parto e posparto" e os menores estranxeiros, manteráselles o acceso nas mesmas condicións que aos españois (gratis), pero se lles aplicará un copago farmacéutico do 40%. As vítimas de trata que se atopen no proceso de reflexión establecido por lei e quen pidan asilo en España tamén poderán acceder á sanidade pública.

Con este cambio, o Ministerio de Sanidade establece unha dobre vía entre quenes sexan atendidos pola sanidade pública: quenes estean asegurados, que xa de seu pagan máis que antes por medidas como o copago farmacéutico e o futuro medicamentazo, e quenes non o están, que poderán acceder ao público pagando como se fai no ámbito da sanidade privada "aínda que sen as oscilacións de prezo en función do sexo". De feito, o prezo dos convenios aseméllase ás cotas mensuais de aseguradoras como IMQ, que cobra por un paquete sanitario básico de 56,77 euros mensuais en diante "119.09 euros ao mes no caso de, por exemplo, unha persoa de 66 anos". Sanitas cobra cada mes a un home de 45 anos 40 euros no seguro máis barato.

Os convenios especiais contarán con descontos para aquelas persoas que teñan familiares ao seu cargo "persoas maiores e discapacitados". A partir da segunda persoa que dependa deles, descontarase o 15% "cando xa sexan tres ou catro subscritores na mesma familia". A partir de aí, a rebaixa será do 25%.

A orde, que está no proceso de consulta previa entre os organismos afectados, é o paso seguinte á delimitación do aseguramento sanitario que impuxo o Goberno de Mariano Rajoy a través do real decreto de abril. Este impulsou grandes críticas dalgunhas comunidades, como Andalucía, País Vasco e Asturias, que xa se opuxeron a pechar as portas dos seus centros de saúde aos inmigrantes, a pesar da orde do Ministerio de Sanidade de deixar de facelo a partir de setembro.

Serán as comunidades as competentes para implantar o sistema de convenios, de comprobar a documentación e de expedilos, pero o Goberno limita substancialmente a súa marxe de manobra, establecendo que será o Ministerio de Sanidade o competente de actualizar cada ano a contía das cotas e acoutando á carteira básica as prestacións ás que poderán acceder quenes asinen os convenios. En mans das autonomías só está o xeito de cobrar as cotas.

Esta sorprendente orde chega xusto cando os estranxeiros en situación irregular están a piques de perder o cartón sanitario, que lles será retirada a todos o 31 deste mes. É unha especie de concesión do ministerio, despois de que todos os colectivos profesionais, médicos, enfermeiros e farmacéuticos criticasen a decisión de deixalos sen atención. Sanidade insiste en que restrinxir o acceso aforrará ata 1.500 millóns, pero profesionais como os especialistas en infecciosas afirman que, a medio prazo, os que queden fora do sistema suporán un gasto maior.

Como queda a prestación
Traballadores e pensionistas. Todo o que estea de alta na Seguridade Social terá atención sanitaria pública.

Outros españois. Quen nunca tiveran cartón (persoas sen recursos, rentistas ou profesionais como arquitectos ou avogados que teñen mutuas propias) serán atendidos se non ingresan máis de 100.000 euros ao ano.

Comunitarios. Os cidadáns de países da UE terán atención sanitaria se os seus países cobren a dos españois nos seus respectivos países. Se non, deberán contratar un seguro ou pagarán a factura cando vaian ao médico.

Estranxeiros non comunitarios. Se están en situación legal (con visado de traballo ou de estudos, por exemplo) e inscritos no rexistro de estranxeiría, poderán acceder ao sistema sanitario como un cidadán máis.

Embarazadas e menores de idade. Teñen atención sanitaria gratis, igual que asilados políticos e vítimas de trata. Ou iso parece, porque o borrador, por unha banda, parece que o deixa claro, pero logo establece unha cota para as persoas de cero a 64 anos, co que parece que os menores terán que pagar. O resto dos sen papeis só poderá ir a urxencias, salvo que firme un convenio.