Os 27 acordan poder reintroducir controis fronteirizos

Os 27 acordan poder reintroducir controis fronteirizos

Comisión e Eurocámara rexeitan o acordo porque non garante un mecanismo para detectar e avaliar problemas no espazo Schengen

08.06.12 | Informativos Telecinco/Axencias |

Os ministros do Interior da UE chegaron a un acordo político este xoves en Luxemburgo que permite reintroducir os controis fronteirizos nacionais para facer fronte a presións migratorias masivas no espazo sen fronteiras Schengen cando se constata que un Estado membro afectado non está en condicións de facer fronte por si só ao problema. 

A Comisión poderá propor aos Estados membros que estes recomenden que se restablezan os controis fronteirizos nacionais no caso de fluxos migratorios "masivos" cando se constate que o Estado membro afectado "non está en condicións de facer fronte  só" ao problema, segundo explicaron fontes diplomáticas. Bruxelas defendía desde o principio que os Estados membros pidan permiso á UE antes de reintroducir os controis.

Cando se conclúa que un Estado membro non está incumprindo de xeito "serio" as súas obrigacións no marco do espazo sen fronteiras Schengen, poñendo en "risco" o funcionamento do sistema, e a Comisión constate, tras un período de tres meses, que a situación problemática persiste, os Vinte e sete poderán recomendar, en base a unha proposta da Comisión, que un ou máis Estados membros concretos reintroduzcan os controis fronteirizos en determinados puntos ou no conxunto da súa fronteira interna. Os controis permitiranse durante un máximo de seis meses, pero poderán prorrogarse en períodos consecutivos de seis meses, ata un máximo de dous anos.

"Ao final serán os Estados membros os que decidan sobre a reintroducción dos controis fronteirizos", deixou claro con todo o ministro de Xustiza danés, Morten Bodskov, en rolda de prensa ao termo da reunión dos Vinte e sete.

Os Estados membros xa poden reintroducir os controis fronteirizos dentro do seu territorio durante un tempo limitado en circunstancias excepcionais que poden dar lugar a "unha ameaza seria" para a orde pública ou a seguridade nacional como o caso dos acontecementos masivos previstos ou en casos urxentes como ataques terroristas, aspectos que non se cambiarán, aínda que agora tamén se poderán reintroducir en caso de afluencias masivas de inmigrantes se se constatan "deficiencias serias e persistentes".

Os Estados membros chegaron a un acordo político tamén sobre o novo mecanismo de avaliación e supervisión do funcionamento de Schengen que, segundo criticou a comisaria europea do Interior, Cecilia Malsmtröm, "reproduce" o mesmo mecanismo actual de "revisión entre iguais" para detectar problemas e non permitirá "ter un mecanismo europeo para identificar os problemas" no espazo sen fronteiras nin "ter recomendacións vinculantes" para os Estados membros que deban corrixir deficiencias detectadas, tal e como propuña a Comisión. "E isto non vai ser o caso", lamentou.

A reforma da gobernaza de Schegen proposta por Bruxelas introducía "recomendacións vinculantes" aprobadas por unha maioría cualificada de Estados membros para forzar a un país a adoptar medidas concretas para emendar "problemas serios" detectados, segundo explicaron fontes comunitarias.

A proposta apoiada polos Vinte e sete este xoves deixa o mecanismo "practicamente como agora" é dicir un sistema de vixilancia "puramente intergobernamental". "Non se lles poderá obrigar a facer nada para remediar problemas", lamentan fontes do Executivo comunitario.

"Desde a Comisión estamos decepcionados. Non é tan ambicioso como nos gustaría", recoñeceu a propia Malmström, sobre o novo mecanismo de avaliación acordado polos Vinte e sete.

Bruxelas descarta accións legais


A comisaria descartou emprender con todo "ningún paso legal polo momento" contra os Estados membros e confiou en que o Parlamento Europeo poida "atopar unha solución" para garantir un mecanismo realmente europeo.

O presidente da Eurocámara, Martin Schulz, deixou claro que "o Parlamento Europeo non aceptará ningún motivo para reintroducir os controis fronteirizos sen un mecanismo comunitario para avaliar e supervisar se isto é necesario ou non" e deixou claro que todos os líderes dos diferentes grupos políticos tiveron reaccións "moi negativas" ao cambio da base legal para o novo mecanismo de avaliación de Schengen --de regulamento comunitario a decisión do Consello, que recoñece ao Parlamento Europeo como colegislador--. Os Vinte e sete comprometéronse con todo a consultarlle a proposta.

"Esta decisión supón unha falta de respecto aos poderes do Parlamento e é un paso na mala dirección para Schengen. Este xogo de poder innecesario non alcanzará o resultado que os nosos cidadáns esperan da Unión", denunciou Schulz nun comunicado no que insta á Presidencia danesa a comparecer ante a Eurocámara no pleno da semana que vén en Estrasburgo para dar explicacións.

"É perturbador ver que os Gobernos nacionais buscan excluír aos representantes dos seus cidadáns en cuestións relacionadas con dereitos individuais. O libre movemento dentro da área sen fronteiras internas é un alicerce da Unión Europea, un dos beneficios máis tanxibles e o Parlamento Europeo loitará para reforzalo", resolveu Schulz, que deixou claro que a Eurocámara seguirá tramitando a proposta lexislativa e "examinará todas as opcións posibles".

O ministro de Xustiza danés deixou claro que os Vinte e sete non están "deixando á marxe ao Parlamento" e defendeu que o cambio de base legal da proposta é unha cuestión "puramente legal para garantir que temos a base legal adecuada sobre o contido acordado". "Os Estados membros queren seguir dialogando co Parlamento Europeo", insistiu.

O mecanismo de avaliación


A Comisión propuxo o pasado mes de setembro introducir un enfoque comunitario que lle permitise encabezar as avaliacións con visitas e inspeccións in situ nos Estados membros, aínda que a proposta de compromiso apoiada polos Vinte e sete defende que a Comisión e os Estados membros realicen a avaliación e supervisión de forma conxunta. Os equipos conxuntos estarían compostos por un membro dun Estado membro e outro da Comisión.

As avaliacións cubrirán todas as disposicións do acervo comunitario, pero tamén e por primeira vez controlaríase a ausencia de controis nas fronteiras internas. O Executivo comunitario encargarase iso si de presentar os programas de avaliación multianuales e anuais, que incluirían visitas e inspeccións anunciadas e sen previo aviso aos Estados.

Os Vinte e sete deberán dar o seu visto e prace aos informes de avaliación que lles remita o Executivo comunitario en base aos informes dos equipos conxuntos e os Estados membros onde se detecten deficiencias deberán presentar un plan de acción para detallar como pensan liquidalas. Bruxelas informará aos Vinte e sete de xeito regular do grao de cumprimento do mesmo e se se detectan deficiencias "serias" con impacto para a orde pública ou a seguridade nacional a Comisión, de motu propio ou a petición dun país concreto, informará ao resto das mesmas "canto antes".