Os inmigrantes veñen de paso

Os inmigrantes veñen de paso

Nesta lexislatura creceu o peso dos estranxeiros que quedan uns anos para aforrar ou de tránsito cara a outro país

A crise paralizou as chegadas

Susana Pérez de Pablos Madrid 14 NOV 2011 - 19:31 CET



A crise e o cambio da política de inmigración provocaron nesta lexislatura un xiro no mapa deste colectivo en España. A suma do paro e os novos programas de axudas ao retorno aprobados polo Goberno provocaron que moitos inmigrantes volveran aos seus países ben de forma provisional ou ben definitiva. Outros veñen de paso uns anos, xeralmente cara a outro país comunitario, e creceu a porcentaxe de residentes doutros países da UE.

O tema da inmigración leva varios anos fóra da actualidade. De feito, apenas saíu na campaña. Xa non hai chegadas masivas nin grandes polémicas. As escasas que houbo tiveron que ver cunha cuestión, a vestimenta que levan algunhas mulleres islámicas (o burka ou o hiyab nas escolas). E quedaron atrás as mobilizacións pola convivencia con persoas doutras culturas, como pola construción dunha mesquita. Sí se seguen vendo algúns xestos públicos xenófobos, pero  trátase de casos puntuais, (como o alcalde de Badalona, Xavier García Albiol, do PP) que, aínda que calan nalgúns grupos, espertan rexeitamento na maioría da poboación. A clave é que estas polémicas xa se ven máis como fenómenos propios dun país no que se asentou a multiculturalidade que como problemas coa política de inmigración.

Residen na actualidade en España 5,1 millóns de estranxeiros, dos cales 2,6 son inmigrantes (de países que non son da UE). En 2004 había 1,3 millóns e en 2008 (tras a regulación de 2005), un millón máis. As chegadas hoxe en día están paralizadas. Como a lexislación estaba xa destinada a non deixar entrar legalmente a inmigrantes que non cheguen cun contrato desde o seu país, foi o paro  determinante para parar esas chegadas (dos cinco millóns de parados, ao redor de 600.000 son estranxeiros).

Así, os datos revelan un novo modelo. Practicamente igualouse a cantidade de estranxeiros inmigrantes (2,6 millóns) con cartón de residencia (de países non comunitarios) e os procedentes de países da UE (2,4 millóns). A diferenza é só de 191.601 persoas. Cando en 2004 residían en España 1,3 millóns de inmigrantes, vivían só 672.000 persoas doutros países da UE.

"Nos últimos catro ou cinco anos empezou a consolidarse un cambio de modelo de inmigración (non só en España) que se caracteriza porque os procesos e a adaptación son máis rápidos. Trátase de persoas que fan unha aposta temporal, que teñen un proxecto de vida no país de chegada duns 10 anos durante os cales buscan ter experiencia laboral internacional", explica a secretaria de Estado de Inmigración, Anna Terrón.

"Á vez produciuse a consolidación, nos últimos dous ou tres anos, dos que se van a quedar e cuxa segunda xeración son xa españois", prosegue. "O modelo está agora máis centrado na mobilidade internacional dos inmigrantes, que normalmente se van logo a un segundo país comunitario". Terrón sinala ademais á crise como unha das claves de que non haxa entradas: "Consolidouse a situación de regularidade, as leis de inmigración non restrinxiron nada, pero como só poden vir cun emprego e non hai ofertas, non veñen. Agora só fano por reagrupación familiar ou os altamente cualificados que demandan algunhas empresas".

Tamén aumentaron os acordos con terceiros países, como Marrocos, dos que proceden a maioría dos irregulares. Terrón asegura que nesta lexislatura as chegadas de forma irregular  "reducíronse ao anecdótico". É dicir, ao centenar de persoas que veñen en patera co bo tempo. Ademais de desenvolver a chamada Lei de Estranxeiría (reformada en 2009), na lexislatura que conclúe aprobáronse medidas que promoven a integración e perseguen detectar os casos de racismo ou xenofobia, incluído a través de Internet.