A caída do 80% na carga laboral obriga aos arquitectos a emigrar

Os datos que manexa o Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia (COAG) mostran como entre o 2007 e o 2010 o volume de traballo dos arquitectos baixou na comunidade entre un 80 e un 81%. O descenso ten a súa explicación. A maior parte dos licenciados que traballan na comunidade viven da construción.

Novo concepto

Ese é o problema. «Non é certo que non haxa traballo para nós en Galicia, o que ocorre é que a sociedade mudou as súas prioridades e o traballo está mal ordenado. En Galicia hai moito patrimonio que conservar e un territorio que ordenar», apunta Fernando Agrasar, arquitecto e profesor da Escola de Arquitectura da Coruña, que confirma que os mellores talentos se están marchando fose.

É o caso, por exemplo, de Fernando Alonso, un mozo que despois de traballar no estudo de Urquiola, en Milán, terminou a carreira a principio de ano e, un mes despois, decidiu ir buscarse a vida a Brasil. «Vin buscar traballo aquí ante a falta de opcións que hai en España e en Europa, pero tamén porque tiña interese en ir a unha cidade multicultural e aprender dela. Quería ver asentamentos urbanos que poidan xurdir da espontaneidade e quitar algo interesante. Para iso hai que estar na cidade», explica. Agora, varias semanas despois de aterrar alí xa ten traballo. Desenvolve o seu labor no estudo de Jorge Mario Jáuregui e, apunta, «recentemente chamoume unha nova arquitecta chamada Nanda Eskes para colaborar nun proxecto de rexeneración urbana no barrio de Lapa».

Fóra de Galicia tamén ten previsto irse outro arquitecto recentemente titulado. O seu nome é Antonio Armesto Abelaira, que xa estivo un ano na axencia de Dominique Perrault, en París, onde fixo algúns traballos. «Elixín ir fose porque as opcións de traballo e formación en estudo son moito maiores que as que pode haber aquí», comenta.

Os recentemente licenciados elixen irse porque tamén observan como o están pasando os colegas que levan anos no gremio e que agora tratan de sobrevivir. «Todo está bastante mal, o prezo das obras baixou unha chea e todo o que podes atopar son reformas», apunta a arquitecta ourensá María Diéguez, que agora trata de manterse facendo proxectos de rehabilitación en Barcelona, Valencia e na súa cidade natal.

Ao seu xuízo, o que está a ocorrer en Galicia é unha cousa incrible. «Os que saben facer as cousas vanse fóra porque o que lles pagan aquí é moi pouco, e aquí quedan algúns que terminan realizando obras por prezos irrisorios, coa falta de calidade que iso leva», explica. Ao mesmo tempo, pese ao tópico, apunta o complicado que resulta ás veces para un arquitecto chegar a fin de mes. «Cheguei a pedir axuda aos meus pais para poder pagar os custos fixos», comenta esta licenciada que ten uns gastos mensuais permanentes duns 500 euros.

E o estado de precariedade non só é común entre os que comezan a súa rodaxe neste sector. Tamén o é para os que teñen ás súas costas anos de experiencia. «Irse fose é a opción máis normal. No meu caso estou en paro e entrei xa nunha etapa de destrución dos aforros que tiña», comenta Lino Portela, un arquitecto de Pontevedra cun amplo currículo.

«O que ocorreu é consecuencia dunha irresponsabilidade política, porque a burbulla debería pararse promovendo vivenda social», recorda.