GALEGO | ESPAÑOL

PORTAL DA INMIGRACION NOS CONCELLOS DE GALICIA
ObxectivosIntegraciónFerramentas
-LexislaciónOrganismos-

Deben as compañías de transporte controlar a inmigración?

(04/01/2011)

Deben as compañías de transporte controlar a inmigración?
A miúdo, a única forma de saír do seu país a un solicitante de asilo era a falsificación dos seus papeis ou coarse nalgún avión.
Pero as multas que a UE interpón ás compañías de transporte, por deixar viaxar a cidadáns de países terceiros indocumentados, transfírelles a responsabilidade de controlar a entrada de refuxiados en Europa.
04.01.2011 · Georgina Mombo · (Bruxelas)

Algúns dos 300 ruandeses hutus refuxiados no Congo camiñan cara a un avión da ONU con destino a Kigali, Ruanda en xuño de 1997. Miles de refuxiados foron atopados nos bosques pola Comisión de Refuxiados da ONU e esperan ser repatriados ao seu país. (Jean-Marc Bouju / AP)

Logo de tres semanas escondido no soto dun familiar, "un amigo do meu tío veu e ensinoume un pasaporte. Díxome que me parecía bastante a el e que seguramente non atoparía problemas para pasar os controis" de seguridade de Brussels Airlines, unha das principais compañías aéreas belgas, coa que Mohamed Diaffo conseguiu voar ata Bruxelas. "Nin o nome nin a foto que aparecían no pasaporte eran meus. Nin se queira coñecía á persoa", recoñece Diaffo.

Mohamed Diaffo, de 24 anos e orixinario de Guinea Conakry, foi un de 77 emigrantes que pediron asilo político en xuño de 2010 en Bélxica - sexto país receptor de demandas de refuxio na Unión Europea - para fuxir dunha crise política que arrasa a este país desde que morrese o antigo presidente Lansana Contei, en 2008.

Estímase que de 17.848 demandas recibidas ao longo do último ano en Bélxica, 1226 corresponden a persoas orixinarias de Guinea Conakry, situado ao oeste de África e que colinda con outros como Serra Leona, Mali ou Costa do Marfil.

De non ser por un documento falso é bastante probable que este mozo de etnia Susu non chegase a fuxir da represión militar á que foi sometido e, polo tanto, dunha morte case segura. Non quere revelar o seu verdadeiro nome e négase a que lle saquen fotos. O seu principal temor: pór en perigo a vida dos seus irmáns pequenos e da súa esposa, que viven en Guinea.

E é que á súa curta idade, Diaffo, ex secretario xeral da "Asociación de Mozas polo Desenvolvemento e a Solidariedade de Simbayah" - agrupación de mozos que loita contra a criminalidade no seu barrio, ao norte da capital do país - pasou polo cárcere en dúas ocasións, en menos de dous anos, cando aínda acudía ao instituto.

A súa oposición durante unha manifestación ao que fose presidente, entre 2008 e 2009, desta antiga colonia francesa, o comandante Moussa Dadis Camara, levoulle por primeira vez ao cárcere en agosto de 2009.

Este capitán, membro do exército guineano e presidente do Consello Nacional para a Democracia e o Desenvolvemento, tomara o poder un ano antes mediante golpe de estado e baixo a promesa de que o seu mandato sería de carácter transitorio ata que tivesen lugar uns comicios democráticos. "Dixera que non se presentaría ás eleccións, que só axudaría a preparalas. Pero nos demos conta de que as súas pretensións eran outras", denuncia Diaffo, quen permaneceu no cárcere só cinco días grazas á recompensa de 1 millón 500 000 francos guineanos - 315 euros - que a súa familia pagou ao ex xefe da seguridade presidencial e opositor do presidente, Mohamed Begré Camara.

Este vínculo entre ambas as familias foi o que o levou de novo a prisión en decembro de 2009. Foi tras o intento de asasinato do presidente guineano, a principios do devandito mes, levado a cabo por un militar próximo a Begré. A pesar de que o comandante Dadis saíse con vida do ataque e de que o ex xefe da seguridade presidencial fose asasinado, os militares foron a por Diaffo: "Leváronme á prisión central de Conakry, onde permanecín seis meses" [ata o 1 de xullo de 2010], afirma este mozo. Esta vez, a súa estancia foi máis dura: "Interrogábanme unha ou dúas veces por semana para saber se tiña algo que ver co intento de asasinato. Coñecín a Begré, pero non sabía quen organizara ese intento errado. Non tiña nada que ver con iso. Cheguei a temer pola miña vida: a maioría das veces agredíanme. O día que me liberaron pensaba que sería o último. Chamáronme tres veces para que saíse do meu calabozo, pero eu non respondín porque estaba seguro do que me esperaba", prosegue sen o máis mínimo tremor de voz e coma se o que estivese contando formase parte do guión dunha película.

Os dous últimos anos foron un calvario para este mozo que, desde fai seis meses, reside nun fogar para refuxiados en Bruxelas. O cárcere, os interrogatorios, as torturas e a morte, por cuestións políticas, dun familiar próximo forman parte dun pasado moi presente: actualmente participa como voluntario nun comedor para refuxiados.

Falsificar un documento para poder fuxir

"Fuxín do meu país porque tiña problemas coas forzas militares", declara Diaffo. Neste contexto fora imposible obter un documento oficial. É máis, solicitar un certificado de identidade para viaxar constituiría un camiño directo cara ao suicidio, e a súa familia non estaba disposta nin a iso nin a recorrer a un medio de transporte clandestino.

Doutra banda, en ausencia dun pasaporte ou dun visado en regra ningunha empresa de transporte permitiulle abandonar o país.

Thomas Hammarberg, Comisario de Dereitos Humanos do Consello de Europa, organismo internacional cuxo obxectivo consiste en promover valores como os dereitos humanos ou a democracia participativa, sinala a través do seu artigo "As liñas aéreas non son servizos de inmigración" que a "recurrencia a traficantes para obter documentos falsos que permitan enganar aos sistemas de control dos transportistas" é bastante habitual entre aqueles cidadáns que abandonan o seu país por cuestións de seguridade e non atopan outro medio, dentro da legalidade, para facelo.

"Non sei nin como nin canto se pagou por aquel pasaporte. Só sei que un amigo da familia veu un día para observarme. Unha semana despois viña cun pasaporte entre as mans e uns días máis tarde estaba pasando os sistemas de control" do aeroporto, confesa Mohamed. A súa necesidade de supervivencia lévalle a ignorar como se tramitou e, máis aínda, a evitar pensar que lle acontecera se non o obtivera.

Hammarberg, que ocupou distintos postos de relevancia como o de Secretario Xeral de Amnistía Internacional - cando esta ONG recibiu o premio Nobel da Paz en 1977- ou membro do Alto Comisionado para os Dereitos Humanos de Nacións Unidas, retoma a través do seu blog un debate abandonado desde fai anos: como as compañías de transporte, aéreo ou marítimo, convertéronse en actores esenciais en materia de refuxio e asilo, desde que a Unión Europea (UE) establecese un sistema de sancións que se impón aos transportistas que "permiten viaxar aos territorios dos países da UE a persoas nacionais de terceiros países sen documentos necesarios", segundo o texto lexislativo.

A Directiva, aprobada en 2001 polos socios comunitarios      -como España, Francia ou Alemaña, entre outros-  prevé sancións económicas que van dos 3000 aos 500.000 euros, a posibilidade de confiscar o vehículo ou obrigar ás empresas a asumir o traxecto de volta do cidadán en cuestión.

Neste aspecto intervén Hammarberg cando afirma que "para un refuxiado que necesita protección internacional, [este sistema de multas] constitúe un obstáculo posto que necesita entrar no territorio dun estado para poder solicitar e obter o asilo político". Polo que unha liña aérea non poderá desfacerse dunha multa ata que quede demostrado que un refuxiado en cuestión obteña o asilo. No entanto, non existe ningunha garantía de que un cidadán obteña o status de refuxiado e, menos aínda, que o faga nun curto período de tempo. Este é o caso de Mohamed Diaffo que, a pesar de ser acollido nunha residencia, segue esperando unha resposta favorable á súa demanda de asilo. En Bélxica, a media para obter o recoñecemento do devandito status sitúase nun ano.



Xogo a tres bandas nun debate perdido

Mentres os gobernos promoven esta medida baseándose en políticas de seguridade e de loita contra a inmigración ilegal, os transportistas defenden os seus intereses económicos e as ONG denuncian que os refuxiados e demandantes de asilo sexan sempre as vítimas.

Thomas Hammarberg entende que delegando a responsabilidade no sector do transporte estase buscando endurecer as políticas migratorias da UE - onde en 2009 rexistráronse ao redor de 250.000 demandas de asilo segundo o un informe do organismo público belga para refuxiados, Fedasil - e denuncia que "a responsabilidade de determinar se un inmigrante ten ou non a posibilidade de entrar nun territorio non debe repousar nos ombreiros dunha compañía de transporte pública ou privada que, evidentemente, non ten como obxectivo ocuparse diso e que, ademais, non conta cos medios necesarios", tratándose dunha responsabilidade gobernamental.

O resultado deste conflito é obvio: a dinámica empresarial prima ante todo. Os transportistas, sen pensarllo dúas veces, prefiren impedir o paso a calquera persoa indebidamente documentada - á marxe de que poida atoparse en situación de perigo - antes que arriscarse a pagar multas astronómicas ou perder a licenza para voar.

A liñas aéreas manteñen unha postura clara: "Os gobernos de todo o mundo tratan de depositar a responsabilidade nas compañías aéreas, a pesar de que o control dos documentos [de identidade] é tamén un deber gobernamental", denuncia o Vicepresidente de Comunicación Externa de Brussels Airlines, Geert Sciot.

No entanto, deron a batalla por perdida e o debate, por clausurado: non só néganse a proporcionar datos achega do número de pasaxeiros aos que se denega o acceso - como denunciou o Consello Británico para os Refuxiados en 2008, no seu informe "Como os controis fronteirizos do Reino Unido poñen en perigo as vidas dos refuxiados" - senón que ademais prefiren "non abordar esta cuestión", afirma Geert Sciot.

Os gobernos europeos deixaron claro, con estas medidas, que non están respectando as esixencias que os Tratados Internacionais impoñen en materia de refuxio.

Que ocorriría se Mohamed Diaffo presentárase  ante o despacho de billetes de Brussels Airlines, sen un pasaporte en man, alegando a necesidade de abandonar o seu país por cuestións de seguridade?

 

 

Novas e Actualidade


Titulares
Histórico


 ACTIVIDADES

Marzo 2024
LMMeXVSD
    123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
       



 AREA DE TÉCNICOS

 Usuario:
 Contrasinal:
 

 
¿Olvidou o seu contrasinal? | Alta

OBXECTIVOS | INTEGRACIÓN | FERRAMENTAS | LEXISLACIÓN | ORGANISMOS | NOVAS | CONTACTO

(c) 2009 FEGAMP, Federación Galega de Municipios e Provincias :: Texto legal
FEGAMPinmigracion@fegamp.es
Xunta de Galicia

Desarrolo: AVA Soluciones Tecnológicas