A inmigración, actor secundario no teatro español

(26/10/2010)

A inmigración, actor secundario no teatro español
Un encontro analiza o escaso peso dos estranxeiros na escena nacional
LUÍS MEDINA - Madrid - 26/10/2010

A inmigración como tema, pretexto ou ocupación teatral: partindo da pregunta de por que, a pesar do elevado número de estranxeiros residentes en España, a súa participación no quefacer escénico nacional é tan reducida, o Teatro da Abadía organizou -como parte do proxecto Mediterráneo da Unión de Teatros de Europa- un encontro internacional baixo o título O inmigrante no teatro. Foi onte mesmo Ronald Brouwer, coordinador artístico da Abadía, quen indicou que -sen necesidade dun estudo formal- é clara a percepción de que en España os inmigrantes participan pouco nas actividades relacionadas co feito escénico, tanto no referente aos seus suxeitos activos (os actores, os directores, os escenógrafos ou os autores) como pasivos (os espectadores), a pesar de que segundo o Instituto Nacional de Estatística o 12% da poboación española é de orixe estranxeira. Un exemplo contrario a esa tendencia española é o de Alemaña. Ruth Heynen, investigadora e directora da Unión dos Teatros de Europa, explicou onte que, en Colonia, un terzo do número de actores fixos da cidade son estranxeiros. E explicou que tamén outros países como Holanda ou Francia contan con elevadas porcentaxes de teatro inmigrante.

Para fomentar esta participación en España e expor novas iniciativas baseándose nestas experiencias doutros países europeos, A Abadía invitou a unha vintena de importantes autores e responsables de teatros europeos. Na lista de participantes figuran, entre outros, Lanfranco Licauli, do Piccolo Teatro de Milán; Jean-Louis Martinelli, director do Théâtre Nanterre-Amandiers de París, e o dramaturgo español José Sanchis Sinisterra. A xornada de reflexión empezará hoxe cunha rolda de relatorios na que participarán, entre outros, Giovanni Soresi (Italia), Gema Martín Muñoz (España), Nan Van Houte (Países Baixos), Mehmet Ergen (Reino Unido), Chris Torch (Suecia) e José Monleón (España).

Non faltan, con todo, quen avogan por eliminar toda referencia á nacionalidade ou a condición social cando se trata de falar de teatro. É o caso de Sabri Saad O Hamus, un dos creadores da obra Big Night, que a compañía holandesa Nieuw Amsterdam representará desde mañá no Curral de Comedias de Alcalá. "chegou o momento de deixar de pensar en teatro de inmigrantes, intercultural ou nativo. Isto é teatro en xeral", di O Hamus, quen opina que, ao principio, "é difícil para os inmigrantes integrarse á arte escénica dun país que non é o propio". Con todo, considera que son os mesmos estranxeiros os que deben tomar a iniciativa e non esperar a que aparezan papeis adecuados para actores da súa nacionalidade.

Outra función que se presentará no marco do encontro é Tombuctú, 52 días a camelo. É unha proposta creada polo dramaturgo marroquí Ahmed Ghazali e dirixida por Rafael Díaz-Labín. O programa deste encontro internacional inclúe a presentación, mañá, dun proxecto sobre migración interna e unha lectura teatral. O obxectivo: interrogarse e interrogar acerca das relacións entre o fluxo migratorio e a creación teatral.