Inmigración no cume euroamericana

(24/05/2010)

Inmigración no cume euroamericana

23 May 2010

ANTONIO ESQUERDO
Catedrático de Sociología

No recente Cume Unión Europea-América Latina e Caribe resoou a preocupación polo aumento do trato discriminatorio cara aos inmigrantes. Na crise actual, ese trato inxusto concrétase en leis e en dúas feridas sociais que van en aumento: o desemprego e a irregularidade. Sen dúbida, a reclamación no cume apuntaba cara á regularización pendente en Estados Unidos e contra a lei de Arizona. Nas situacións adversas tamén se compite, e a UE ten que facelo con EEUU no terreo migratorio. As frontes abertas son o da integración dos que están e o da composición dos que virán.
Tres de cada catro inmigrantes latinoamericanos atopanse en EEUU. Con todo, desde 2001, a corrente cara ao vello continente foi en aumento. Estímase que hai tres millóns de latinoamericanos na UE e que dous de cada tres están vivindo en España. Este dato ten dúas consecuencias. Unha é que temos que levar a iniciativa, e a outra que debemos convencer aos socios europeos. A concentración dos latinoamericanos en poucos países fai que a súa presenza non resulte apremiante para o conxunto da UE.
A opinión pública española é bastante favorable cara aos latinoamericanos e existe a percepción de que a súa integración é máis rápida e fácil. O cal non sempre é verdade, pero si o é que as ondas de distintos países sucedéronse unhas a outras axustándose ben ás demandas do mercado de traballo. E tamén é certo que se trata dunha poboación social, cultural e laboralmente moi heteroxénea.
De modo esquemático, hai diferenzas educativas, no seu status legal e por sexo. As clases medias con estudos superiores están situadas na parte alta da pirámide de ocupacións. Ademais, máis de medio millón de latinoamericanos xa se  naturalizaron ou casaron con europeos e gozan do estatuto de cidadáns comunitarios. E logo está a gran maioría que traballa na limpeza de fogares, o coidado de anciáns e a restauración. O trazo máis destacado desta inmigración feminina é que non está soa, senón que ten con ela a 300.000 fillos nas escolas.
Así que a primeira tarefa é a de integrar a esta maioría de tal modo que se borre a marca de "segundas xeracións". E a segunda é a de atraer aos universitarios e traballadores cualificados que ían a EEUU.